0000009

KRÓTKA GRAMATYKA JĘZYKA JAPOŃSKIEGO

Tworzenie formy -te nie jest tak regularne, jak w przypadku innych form. Jest ona ważna, ponieważ potrzebna jest również do wyrażania form rozkazujących, a poza tym do ła.czenia zdań.

I grupa czasownikowa:    do rdzenia czasownika dołącza się -te,

przy czym zmienia się ostatnia Spółgłoska rdzenia.

czasownik		rdzeń	zamiana spółgłoskowa	forma -te
kaku	pisać	kak-	k -> i	kaite
kiku	słuchać	kik-	k -* i	kiite
aruku	iść pieszo	aruk-	k — i	aruile
hanasu	mówić	hanas-	s — shi	hanashite
kasu	wypożyczać	kas-	s > shi	kashite
kaeru	wracać	kaer-	r — tt	kaelte
shim	wiedzieć, znać	shir-	r -* tl	shitte
matsu	czekać	mals-	ts — tt	matte
motsu	mieć	mots-	ts — tt	motte
yomu	czytać	yom-	m -» nd	yonde
sumu	mieszkać	sum-	m — nd	sunde

czasowniki nieregularne w obrębie I grupy - przykłady:

czasownik	rdzeń	zamiana spółgłoskowa	forma -te
iku iść	ik	k — tt	itte
iu mówić	«-		itte

II grupa czasownikowa: do rdzenia czasownika dołącza się -te.

Tworzenie tej formy jest całkowicie regularne.

czasownik		rdzeń	forma -te
iru	być	i-	ite
miru	widzieć	mi-	mite
dekiru	potrafić	deki-	dekite
oboeru	pamiętać	oboe-	obocte
tsutomeru	być zatrudnionym	tsutome-	tsutomete
III grupa czasownikowa
czasownik		rdzeń	forma -te
kuru	przychodzić	ki-	kitę
suru	robić, czynić	shi-	shite

;|

'i

■i

Przegląd form

I grupa czasownikowa

czasowniki, które nie kończą się na -iru, -eru	rdzeń	forma -te	forma -ta	forma -anai
kaku pisać yomu czytać kaem wracać	kak- yom- kaer-	kaito yonde kaette	kaita yonda kaelta	kakanai yomanai kaeranai

II grupa czasownikowa

czasowniki na -im, -eru		rdzeń	forma -te	forma -ta	forma -nai
iru	być	i-	ite	ita	inai
miru	widzieć	mi-	mite	mita	minai
dekim	potrafić	deki-	dekite	dekita	dekinai
oshieru	uczyć	oshie-	oshiete	oshieta	oshienai

III grupa czasownikowa

czasownik	rdzeń	forma -te	forma -ta	forma -nai
Sum robić czynić	shi-	shite	shita	shinai
kum przychodzić	ki-	kitę	kita	konai

Końcówki oraz konstrukcje zdaniowe wyrażające niuanse znaczeniowe

Propozycja wspólnego działania Wyrażanie przyszłej czynności

np. Zrób!    Zróbmy!

Tworzenie	rdzeń czasownika + -mashoo
iku iść	iki -mashoo
Yokohama e ikimashoo.	Pojedźmy do Jokohamy!
Sukiyaki o tabemashoo.	Zjedzmy sukiyaki!
Kimono o kaimashoo.	Kupmy kimono!
Gomfu o shimashoo.	Zagrajmy w golfa!