0000011

KRÓTKA GRAMATYKA JĘZYKA JAPOŃSKIEGO

Musieć

Tworzenie:    forma -ta + nakute wa narimasen*

forma -ta +• nakute wa ikemasen*

Yuubinkyoku ni ika-nakute wa narimasen. Narande mata-nakute wa narimasen deshila.	Muszę iść na pocztę. Musiałem czekać w kolejce.
Cenkin-futo o łsukawa-	Muszę użyć koperty z gotówką.
nakute wa ikemasen.
* Łucznik pomiędzy rdzeniem a końcówką jest wstawiony tylko dla lepszego
rozumienia. Normalna pisownia: ikanakute. matanakute, tsukawanakute.
Nie musieć
Tworzenie:	rdzeń -nai + nakute mo ii
matsu czekać, forma -nai: matanai nie czekam
Matanakute mo ii desu.	Me muszą czekać.
Lepiej będzie, jeśli...
Tworzenie:	forma -ta + hoo ga ii (desu)
dosłownie:	Sposób jest dobry
Watashitachi wa kaetta	Lepiej będzie, jeśli pójdziemy.
hoo ga ii desu.	(Lepiej idźmy)
Lepiej będzie, jeśli nie...
Tworzenie:	rdzeń -nai + hoo ga ii (desu)
Osake wa nomanai hoo ga	Lepiej nie pić sake.
ii desu.
• hoo jest rzeczownikiem i znaczy jedna z dwóch stron, możliwości.
Dlatego za pomocą zwrotu	.. hoo ga .... można dokonywać
porównań.
Chikatetsu no hoo ga hayai.	Metro jest szybsze.

Wspominanie czegoś, co się już kiedyś zrobiło, czego się doświadczyło Tworzenie:    forma -ta +■ koto ga arlmasu

dosłownie:	rzecz jest
Kyooto ni itta koto ga arimasu.	Byłem już kiedyś w Kiato.

Umieć, potrafić

Tworzenie:    rdzeń czasownika (grupa I) + -eru

rdzeń czasownika (grupa Ił) + -rareru

ki ku	słuchać	kikeru	potrafić słuchać
yomu hanasu	czytać mówić	yomeru hanaseru	potrafić czytać potrafić mówić
tabem	jeść	taberareru	potrafić jeść
suru	robić	dekiru	potrafić robić
kuru	przychodzić	korareru	potrafić przychodzić

Inna możliwość wyrażenia umieć:

forma podstawowa +■ koto ga dekiru

Dekiru umieć, potrafić	koto rzecz
Nihongo o hanasu koto ga dekimasu.	Potrafię mówić po japońska.

Strona bierna jest rzadko stosowana w języku japońskim.

Tworzenie:    rdzeń czasownika (grupa I) + -areru

rdzeń czasownika (grupa II) + -rareru

ki ku	słuchać	kikareru	słychać, być słyszanym
yobu	wołać, zawołać	yobareru	być wołanym
homeru	chwalić	homerareru	być c hwalonym
miru	widzieć	mirareru	widać, być widocznym
ta beru	jeść	taberareru	być jadanym
suru	robić	sareru	być robionym
Seito wa sensei ni homerareru.		Uczeń jest chwalony przez nauczyciela.

Gdy czasownik ma formę strony biernej, należy automatycznie do II grupy czasownikowej, ponieważ wszystkie czasowniki bierne kończą się na -eru.

Wszystkie formy, które obowiązują w stronie czynnej, mogą być tworzone również w stronie biernej.