KRÓTKA GRAMATYKA JĘZYKA JAPOŃSKIEGO
on, ona
W języku polskim używa się zaimków osobowych w 3. osobie, gdy dwóch rozmówców mówi o kimś trzecim. Tak jak w języku japońskim w 2. osobie preferowane są nazwiska i tytuły, tak też dla 3. osoby zaimek osobowy jest stosowany jeszcze rzadziej. Jeśli się nie zna nazwiska, mówi się w 3. osobie:
ano kata (uprzejmie) ta osoba (człowiek) ano hitO ta OŁobd (człowiek)
Stosowanie zaimków osobowych w przypadkach
Obowiązują te same reguły, co dla rzeczowników: informacja gramatyczna również przekazywana jest za pomocą określnika. Np. dołączając no do zaimka osobowego, tworzy się dopełniacz, a zatem wyraża posiadanie:
watashi no mój, moja. moje anata no twój, pański oneesan no starszej siostry
Nie istnieją żadne specjalne formy czasu, osoby czy rodzaju. Czasowniki są często stosowane bez zaimków osobowych.
kaimasu kupuję, kupujesz, onfona/ono/panlpani kupuje, kupujemy, kupujecie, oni/państwo kupują
Język japoński zna tylko dwa prawdziwe czasy: teraźniejszy i przeszły. Przyszłość wyrażana jest innymi metodami.
Niezwykłość czasowników japońskich leży w wielości końcówek, za pomocą których można wyrazić subtelne różnice znaczeniowe: a więc np. ogólną prośbę o wspólne działanie, życzenie, brak żądania itp. Poza tym istnieją też różnice w stopniu uprzejmości. Formy różnią się w zależności od tego. czy mówi równy z równym, czy też z osobą stojącą wyżej w hierarchii. Wiele z tych niuansów wyraża się przez dodanie do rdzenia czasownika odpowiedniej końcówki.
Grupy czasowników
Czasowniki dzielą się na trzy grupy:
I grupa (u-czasowniki): czasowniki, które kończą się na -u
yomu czytać kaku pisać
II grupa (ru-czasowniki): czasowniki, które kończą się na -iru, -eru
dekiru umieć, potrafić kangaeru myśleć
III grupa: czasowniki sum oraz kum
Budowa rdzenia czasownika:
I grupa: W tej grupie -u się odrzuca i w ten sposób otrzymuje
się rdzeń czasownika. Aby móc dodać określnik. pomiędzy rdzeniem a końcówką umieszcza się -i-.
czasownik |
rdzeń |
yomu czytać |
yom- |
nomu pić |
nom- |
kaku pisać |
kak- |
kau kupować |
ka- |
W tej grupie odrzuca się -m, końcówki można przyłączać bezpośrednio.
czasownik |
rdzeń |
dekiru umieć, potrafić yomeru potrafić czytać taberu jeść |
deki- yome- tabe- |
czasownik |
rdzeń |
suru robić |
shi- |
kuru przychodzić |
ki- |
II grupa:
III grupa:
Czas teraźniejszo-przyszły
Język japoński dysponuje - formą teraźniejszą twierdzącą
dwiema formami przeczącymi, przy czym jedna jest uprzejma, druga zaś neutralna.
Formę teraźniejszą twierdzącą tworzy się przez dodanie do rdzenia czasownika końcówki -masu:
dekimasu potrafię, potrafisz, potrafi itd.