158
Zróżnicowane przykłady dziesięcio-nogów:
a) maja (Maja sp.),
b) krab koralowy (Carpilius sp.),
c) kalinek (Callinectes sp.),
d) żywik kraba mangrowego {Sesarma sp.).
mysłową. Dlatego większość zainteresowanych nimi osób jest skazana na samodzielne odłowienie tych zwierząt.
Jeszcze nie tak dawno osłonice uważano za zwierzęta prymitywne i stawiano je na równi z gąbkami, które charakteryzuje bardzo prosty plan budowy ciała. Jednak na podstawie stadium larwalnego udało się stwierdzić, że są one wyżej uorganizowane niż można by przypuszczać, opierając się tylko na prostej budowie dorosłych osłonie. Larwy osłonie są zadziwiająco podobne do larw ryb i posiadają strunę grzbietową, która jest zaczątkiem późniejszego kręgosłupa zwierząt kręgowych (chorda dorsalis - stąd wywodzi się łacińska nazwa strunowców). W drzewie rodowodowym organizmów zwierzęcych osłonice zajmują dokładnie to miejsce, w którym doszło do oddzielenia się kręgowców od zwierząt bezkręgowych.
Wszystkie osłonice posiadają dwa otwory. Pierwszy zasysa wodę do wnętrza osłoni-cy, drugi wydala ją na zewnątrz. Przepompowywana woda morska jest w tym czasie odfil-trowywana. Pozyskiwane w ten sposób cząstki pożywienia pozostają w układzie pokarmowym i zostają tu strawione.
Oprócz gatunków żyjących pojedynczo, spotkamy też gatunki tworzące rozległe kolonie, które na podstawie wyglądu zewnętrznego trudno jest przyporządkować do podtypu osłonie. Z reguły plan ich budowy opiera się jednak na jednym schemacie. Wiele zwierząt gromadzi się wokół jednego otworu wydalającego wodę. Liczba i układ osobników w kolonii jest charakterystyczna dla poszczególnych gatunków i pozwala na ich rozpoznanie.
Niektóre gatunki osłonie z powodzeniem możemy hodować w akwarium. W większości przypadków bardzo ważne jest wybranie dla nich właściwego miejsca. Jeśli umieścimy je w zbyt mocno naświetlonym miejscu, ciało osłonie szybko pokryje warstwa glonów. Istnieją też inne gatunki, które żyją w płytkich wodach i korzystają z pomocy glonów sym-biotycznych. Ta grupa osłonie może zasiedlić w akwarium silnie oświetlone miejsca.
Dla niektórych gatunków osłonie jest charakterystyczny silnie zaznaczony cykl rozrodczy. Takie gatunki zaczynają się bardzo intensywnie rozmnażać, by później zniknąć równie szybko jak się pojawiły (Clarellina).
Wielu akwarystów ma bardzo dobre doświadczenia związane z hodowlą osłonie spokrewnionych z rodzajem Microcosmus. Nie mają one może zbyt atrakcyjnego wyglądu, ale potrafią przefiltrować olbrzymie ilości wody, a poza tym nie są wrażliwe na zaglo-