94286501 djvu

245

ELEKTROF IZY OLOGIA

granica między miejscem włókna czynnem i nieczynnem. To przejście cząstek czynnych w stan spoczynku charakteryzuje się również wytworzeniem się podwójnej warstwy jonów, która powoduje nową różnicę potencyału o odwrotnym układzie jonów- Całe więc zjawisko, gdy stan czynny przebiega po mięśniu, redukuje się do współczesnego przenoszenia się po nim dwóch różnic potencyału elektrycznego. W miejscu, gdzie powstaje pierwsza różnica, jony dodatnie poprzedzają powierzchnie, odgraniczającą stan czynny od nieczynnego, w miejscu zaś drugiej różnicy tę granicę poprzedzają jony ujemne. Ponieważ każde włókienko otoczone jest oprócz innych włókienek jeszcze protoplazmą niezróżnicowaną mięśnia, oraz przesiąkającą tę protoplazmę cieczą, które tc składniki zawierają w sobie elektrolity i mogą służyć jako przewodniki elektryczności, skutkiem tego, jak tylko powstaje różnica poteneyałów w otoczeniu granicy po

między czynną i nieczynną częścią włókna, zjawia się prąd, który przy pierwszej granicy ma ten sam kierunek we włókienku, co stan czynny, w otoczeniu zaś drugiej odwrotny, jak to widzimy na rycinie 81 (ab i cd). Jeżeli więc stan czynny, przenoszący się po włókienkach, znajdzie się na elektrodach połączonych z galwanometrem, to prąd z otoczenia włókienek, wskutek różnicy potencyału dwóch punktów, przepłynie także przez galwanometr i wykaże nam fazę pierwszą. Jeżeli wyobrazimy sobie włókno A B, w którem podniecenie rozchodzi się w kierunku od A—B, oraz, że linia a b jest granicą między protoplazmą mięśnia czynną i nieczynną, galwanometr musi wykazać prąd, którego natężenie w każdej danej chwili będzie zależało od różnicy poteneyałów, jaka istnieje w punktach, do których są przyłożone elektrody. Jak widzimy z ryciny, galwanometr nam wykaże tylko część różnicy potencyału, która powstaje w włóknie, część ta będzie tern większą, im większy jest opór w przestrzeniach międzywłókienkowych i, przynajmniej w pewnych granicach, tern większj, im większą jest odległość między elektrodami. Gdy stan czynny, względnie granica miedzy czynną i nieczynną częścią włókna, przesunie się dale]',