Ogólna sytuacja
II wojna światowa doprowadziła do ukształtowania nowego układu sił, zarówno w skali światowej jak i w Europie. Uważano, że skoro poszczególne państwa nie zdołały zapobiec. II wojna światowa to Zjednoczona Europa, mogłyby być pod tym względem skuteczniejsza.
17 marca 1947r. Belgia, Holandia i Luksemburg podpisały porozumienie przewidujące utworzenie Unii Celnej.
3lutego 1952 zastąpiony przez układ ustanawiający Unię Gospodarczą Benelux
17 marca 1948 3 kraje Benelux oraz Francja i Wielka Brytania podpisały traktat brukselki tworzący sojusz głównie o charakterze militarnym.
W roku 1947 Stany Zjednoczone wystąpiły z planem pomocy krajom europejskim w odbudowie jej gospodarek (Pan Marshalla).
3 cele Planu Marshalla:
1.Natchmiastowa pomocniczość
2.Zmniejszenie dominacji dolara amerykańskiego
3.Zjednoczenie Europy wokół celów gospodarczych
Plan Marshalla przewidywał udzielenie finansowego wsparcia ze strony USA pod warunkiem, że państwa uczestniczące w tym planie opracują wspólny program odbudowy i rozwoju swoich gospodarek oraz podziału kredytu.
Redukcją państw zachodnioeuropejskich było utworzenie 16 kwietnia 1948 ograniczenie europejskiej współpracy gospodarki.
Miała ona do spełnienia 2 zadania OEEC
1.Opracowanie programu odbudowy i rozwoju współ. Gospodarki państw członkowskich oraz podziału pomocy amerykańskiej.
2.Wypracowanie form rokowań i konsultacje ze Stanami Zjednoczonymi w sprawach dotyczących Europy.
Plan Marshalla przyczynił się w dużym stopniu do odbudowy Europy, co stało się wstępnym warunkiem zapewnienia pokoju i dobrobytu na kontynencie Europejskim.
! 5 Maja 1949 roku została utworzona europejska organizacja o kompetencjach ogólnych tzw. Rada Europy.
Stała się ona bardziej formą dyskusji niż siłą sprawczą integracji europejskiej. Nie powiodły się też próby budowy wspólnego systemu obronnego -europejskie stały się członkami utworzonej w 1949 r. organizacji paktu północno-atlantyckiego (NATO)
Geneza integracji w Europie
U podstaw integracji europejskiej leżą przyczyny polityczne i ekonomiczne. Są one ze sobą nierozerwalnie powiązane. Przyczyn politycznych należy upatrywać w idei dotyczącej stabilności kontynentu oraz w idei europejskiego układu w rozwój gospodarczy i pokój na świecie. Przyczyny ekonomiczne integracji związane są z możliwością całkowitego wykorzystania korzyści, jakie mogą wynikać ze skali produkcji oraz kompaktywne przewagi różnych części kontynentu z tego względu pojawiają się dążenia dokształtowania wspólnego rynku charakteryzującego się swobodnym przepływem osób, usług, towarów oraz czynników produkcji.
Powstała w 1948 r. (OERC) organizację europejskiej wspólnoty i gospodarki nie spełniała nadziei, w jakiej jej pokładano, ale stanowiła podstawę do utworzenia 1961 organizacji współpracy gospodarki i rozwoju, czyli OECD.
W maju 1950 Minister Spraw Zagranicznych Francji Robert Schudmam przedstawił projekt ugrupowań gospodarczych o charakterze międzynarodowym. Miałoby ono przez ustanowienie sfery wolnego handlu umożliwić powstanie wspólnego rynku węgla i stali.
18 kwietnia 1951 Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN oraz Włochy podpisały traktat paryski, który ustanowił Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS).
25 marca 1957 r. powołano do życia Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (EuroAtom) oraz Europejską Wspólnotę gospodarki (EWG)
Wspólnoty Europejskie- to nazwa obejmująca do 1993rEuropejskiej Wspólnoty Stali, EuroAtom oraz EWG a, obecnie tylko 2 z nich: Wspólnotę Europejską powstałą w miejsce EWG oraz EuroAtom. Na mocy traktatu o fuzji z 1965 r wszystkie 3 wspólnoty posiadały te same instytucje i miały zawsze ten sam kształt członkowski pozostawały jednak prawnie odrębne.
Europejska Wspólnota Węgla i Stali (EWWiS) powstanie nastąpiło w wyniku podpisu traktatu paryskiego (18 kwietnia 1951) przez następujące kraje: Belgia, Francja, Holandię, Luksemburg, RFN oraz Włochy. Traktat miał obowiązywać przez 50 lat. Pomysłodawcą tego ugrupowania był Żan Monnet, który w kwietniu 1950r. Zaproponował metodę integracji Europejskiej o charakterze sektorowej. Idei stanowiło systematyczne rozszerzenie integracji opierające się na kolejnych sektorach w gospodarce prowadząc ostatecznie do całkowitego zjednoczenia ekonomicznego, społecznego oraz politycznego
Utworzenie EWWiS stworzyło pewnego rodzaju infrastrukturę ekonomiczną poddaną kontroli, która wykluczała zastosowanie zasobów węgla oraz produkcji stali w celach innych niż pokojowe. Wg traktatu założycielskiego EWWiS miało się przyczynić do zwiększenia zatrudnienia. Zrównoważenie szybkiego rozwoju gospodarczego oraz ukształtowanie wspólnego rynku węgla i stali umożliwiające tym samym planowanie, kontrolę i wykorzystanie tych surowców raz ich produkcję.
EuroAtom początek lat 50 przyniósł w Europie Zachodniej znaczny deficyt energetyczny. Zainteresowanie energią atomową w wielu państwach zachodnio-europejskich wynikało z ich dążenia dostosowania w świecie tzn. 3 siły.
W dniach 1-2 czerwca 1955r. W Mesynie odbyła się z inicjatywą państw Beneluksu konferencja, na której osiągnięto porozumienie, co do celowości zapoczątkowania prac nad ustanowieniem specjalnej organizacji do spraw pokojowego zastosowania Energii Atomowej.
Europejska Wspólnota Energii Atomowej - powstała 1 stycznia 1958r. W jej skąd weszły kraje członkowskie EWWiS. Funkcjonowała ona na podstawie traktatu z 25 marca 1957r. Zgodnie z artykułem 1 traktatu za cel EuroAtomu uznano wpływ na podniesienie stopy życiowej krajów członkowskich jak również na rozwój stosunku z innymi państwami poprzez zapewnienie warunków koniecznych do szybkiego powstania i rozwoju przemysłu jądrowego.
EWG-europejska wspólnota gospodarki - 25 marca 1957 r podpisano traktaty rzymskie, które weszły w życie z 1 stycznia 1958r.na jej mocy powstały Europejska Wspólnota Energii Atomej (EuroAtom) oraz EWG. Do traktatu przystąpiły państwa, które uprzednio tworzyły EWWiS. Obydwie wspólnoty zostały ustanowione na czas nieokreślony.
Do głównych celów EWG należał wpływ na harmonijny rozwój gospodarczy, przyczynienie się do podniesienia poziomu życia obywateli jak również spójności społecznego i ekonomicznego ugrupowania.
Traktat ustanawiają EWG zawiera koncepcje utworzenia Unii Celnej a następnie wspólnego rynku europejskiego.
Tworzenie Unii Celnej zakończono w 1968r.
Po utworzeniu Unii Celnej zaczęto realizacje wspólnej polityki handlowej. Obejmuje ona m.in.
-przyjęcie wspólnej taryfy celnej
-ujednolicenie polityki państw członkowskich w zakresie polityki eksportowej oraz środków ochrony
-zawieraniu umów handlowych i celnych
-osiąganie celów określonych w traktacie zapewniono również w ramach rozwoju współczesnej gospodarki wprowadzenie mechanizmów swobodnego przepływu siły roboczej, kapitału i usług.
-skomplikowane sprawy rolne zostały ujęte w traktacie ustanawiający EWG jedynie w sposób ogólny
-traktat kształtuje wspólny rynek pracy, znosił ograniczenia w zakresie przepływu usług, osób oraz kapitału pomiędzy państwami członkowskimi.
-pominięte zostały natomiast postanowienia dotyczące ujednolicenia systemów walutowych i podatkowych.
-w kompetencji państw członkowskich pozostawił nadal (traktat) utrzymanie równowagi w bilansie płatniczym.