J. Łotman: Pojęcie postaci

Model tekstu fabularnego zawiera 3 poziomy:

• poziom niefabularny struktury semantycznej;

• poziom typowego działania w obrębie danej struktury (ten poziom może być odbierany jako kod lub jako komunikat);

• poziom działania konkretnego.

Postać to wynik przecięcia się funkcji strukturalnych.

Konieczne elementy każdej fabuły:

• pole semantyczne podzielone na 2 podzbiory;

• granica między podzbiorami;

• działający bohater.

• s. 342 jeśli bohater nie różni się co do swej istoty od otoczenia albo nie ma możliwości oddzielenia się od niego - rozwinięcie fabuły jest niemożliwe;

• postać działająca nie musi dokonywać czynów;

• postać działająca przezwycięża granicę pola fabularnego. Wtedy wkracza w semantyczne antypole (w stosunku do pola wyjściowego). Aby ten ruch został zatrzymany - musi przekształcić się z postaci ruchomej w nieruchomą. Jeśli tego nie zrobi - fabuła nie jest zakończona;

• postać nie musi być antropomorficzna;

• wśród postaci - bohaterów z ludzkim wyglądem i ludzkimi imionami występują dwie grupy - postacie działające i warunki i okoliczności działania - s. 346 aby obie te grupy funkcji fabularnych „uczłowieczyły się”, potrzebny jest szczególny rodzaj nadanego światu znaczenia - przekonanie, że siłą działającą jest człowiek i człowiek stoi mu na przeszkodzie;

• postacie z I grupy różnią się od drugiej ruchomością względem otoczenia;

• działający bohater ma prawo do zachowywania się innego niż postać nieruchoma.

---