0929DRUK00001737

225

REFRAKCJA ASTRONOMICZNA

najsilniejsze, lecz promienie fiołkowe, których długość fali wynosi około 430 [jljjl. Położenie obrazu fotograficznego jest zatem wyższe od położenia obrazu optycznego, i Mst rzeczą naturalną, że wartość refrakcji przy obserwacjach fotograficznych opierać się musi na spółczynniku załamania światła, odpowiadającym długości fali 430 pp.

Drugi przypadek, w którym stosowanie refrakcji, opartej na ■■spółpzynniku załamania promieni optycznie najczynhiejszych, prowadzi do błędów, nastręczają obserwacje w bliskości horyzontu. Tu źródło błędu tkwi w absorbeji atmosferycznej. Wplywbabsor-beji atmosferycznej na rożne częśoi widma jest tem silniejszy, im mniejsza jest długość fali. W bliskości horyzontu, gdzie absorbeja wogóle jest najsilniejsza, część optycznie najczynniejsza może "być tak silnie osłabiona, że staje się słabszą od częśoi czerwonej, która przez absorbeję jest mniej osłabiona. W tych warunkach pozycję czę^-i czerwonej widma, a nie części optycznie najsilniejszej, przyjmujemy za pozycję gwiazdy. Wartość refrakcji, którą av tym przypadku stosować należy, oez.w&śote opierać się winna na spółczynniku załamania tych promieni, które najsłabiej są pochłonięte, naprzykład odpowiadającym długości fali linji C.

Tu zaznaczymy, uprzedzając dalsze w tej sprawie wyjaśnienia, że podstawą obliczenia refrakcji jest t. z w. stała refrakcji, która znajduje się w ścisłym związku ze spółczynnikiem załamania powietrza, ale której wartość określona musi byś. tak, aby pomiędzy wartościami t-eoretyeznemi refrakcji a obsenwo-wanemi zachodziła jak największa zgodność.

52. Wprowadzenie nowych zmiennych do równania (85') i prze kształcenie wyrażenia refrakcji. Wartość, spółczynika p₀ na powierzchni ziemi możemy wyznaczyć dla jakichkolwiek długości fali metodami fizyczneniitt ale nie jesteśmy w stanie bezpośred-niem doświadczeniem wykryć prawa, wmdług którego zmienia się wartość p w zależności od A. Musimy jednakże znać związek między, p i A jeżeli chcemy scałkować równanie (ąj5').

Badanie warunków fizycznych tych warstw' atmosfery, do których dostać się nie możemy, jest wogóle bardzo utrudnione. Pomimo to co do warunków' panujących w' wyższych warstwach

Astronomia sferyczna.    15