ROZDZIAŁ
4
Niezależnie od tego, jak zaciekłe są spory wokół formułowania natury innowacji finansowych, jednak dwie kwestie zdają się łączyć większość znawców problematyki. Po pierwsze, tłem dla interpretacji innowacji finansowych jest zwykle analiza tendencji na współczesnych rynkach finansowych, zapoczątkowanych w połowie lat siedemdziesiątych, a już wyraźnie zaostrzonych po roku 1982. Podkreśla się przy tym, że zmiany zachodzące w funkcjonowaniu krajowych i międzynarodowych rynków finansowych w ostatnich latach są tak istotne, że można mówić o jakościowo nowym etapie ich rozwoju. Po drugie, w większości definicji znaleźć można jednowymiarowe, a tym samym zawężone, spojrzenie na innowacje, eksponujące ich produkt owy charakter. Wynika ono jednak z obiektywnego faktu, że za najbardziej udane innowacje uznaje się instrumenty pochodne (derivative instruments), na dalszym planie stawiając te formy innowacji finansowych, które dotyczą operacji finansowych lub technik zarządzania instytucjami finansowymi.
W sposobie definiowania innowacji finansowych można zauważyć znaczne, by nie używać słowa bogate, różnice interpretacyjne. Warto przy tym dodać, że wielu autorów nie fetyszyzuje wcale czynnika nowoczesności konstrukcji innowacji finansowych. Dla nich innowacja finansowa nie jest „prawdziwym odkryciem”, lecz raczej „wariacją na temat” instrumentów finansowych znanych już od dawna [12, s. 10-12], Dokonajmy więc przeglądu kilku najczęściej spotykanych definicji innowacji o charakterze instrumentów finansowych:
1. Innowacja finansowa to instrument, w którym „skostniałe” elementy konwencjonalnych produktów rynku finansowego (niein-deksowanych obligacji czy akcji) zostały zamienione przez nowe i elastyczne elementy, dzięki czemu zyskują one nowe zastosowania i wysoką płynność na rynku kapitałowym lub walutowym;
2. Innowacja finansowa to instrument, który zaciera różnice między segmentami rynku finansowego;