27786 str 11

112

Japonia okresu Meiji

Ceremonia zaślubin

pomiędzy małżonkami, o wychowaniu dzieci, o roli służby w domu, o nawykach żywieniowych, higienie, o ukształtowaniu przestrzeni domowej itp.²’

Klan rodzinny jako system niemoralny

Krytyka systemu klanu rodzinnego {ie seido) i jego społecznych konsekwencji była prowadzona przede wszystkim z punktu widzenia nowych, tj. zachodnich zasad moralnych. Często wychodziła ze środowisk chrześcijańskich, zarówno przebywających w' Japonii protestanckich i katolickich misjonarzy, jak i Japończykcrw-chrześcijan. Religia chrześcijańska, szczególnie w jej protestanckim wycieleniu, była wówczas w⁷ dużej mierze symbolem nowoczesności, a jej wyraźnie sformułowane zasady moralne — w⁷zorcm do naśladowania w⁷ szczytnym celu modernizacji Japonii. Z punktu widzenia tych zasad ie seido było niemoralne przede wszystkim ze względu na dwie sprawy:

-    nieprzestrzeganie przez mężczyzn zasady monogamii w⁷ małżeństwie,

— akceptowanie rozwodów⁷ w⁷ ogóle, a szczególnie rozwodów⁷ przeprowadzanych w interesie klanu rodzinnego.

23

Zob. m.in.: „Miyako Shimbun” (Gazeta Stołeczna), 21.02.1894.