Po drugie, zawsze p-oza systemem ubezpieczeniowym pozostaje pewna grupa osób, które z przyczyn życiowych: (wczesne inwalidztwo, późny wiek'w momencie wejścia-w życie systemu ubezpieczeń) nigdy nie zdołają uzyskać uprawnień do zasiłków ubezpieczeniowych. Po trzecie wreszcie, ubezpieczenia obejmują ryzyka typowe, powszechnie występujące. Mogą jednak zaistnieć sytuacje szczególne braku dochodów z innych przyczyn, które będą uzupełniane przez pomoc społeczną.
Beveridge przewidywał jeszcze jedną sytuację, w której może być niezbędna pomoc społeczna. Zasiłki z tytułu bezrobocia miały być wypłacane bezterminowo, aktyna jednak, że po okresie wypłat bezwarunkowych, ubezpieczony może być zobowiązany do odbycia szkolenia w celu zdobycia nowych lub uzupełnienia już posiadanych kwalifikacji. Odmowa odbycia takiego szkolenia powodowałaby utratę prawa do dalszego zasiłku. W tej sytuacji osoby bezrobotne mogłyby uzyskać środki utrzymania z pomocy społecznej. Beveridge sugerował także rozważenie możliwości pomocy finansowej strajkującym czy stosującym lockout.
W zamyśle Beveridge’a pomoc społeczna miała być integralną częścią systemu zabezpieczenia społecznego. Jednak inaczej, niż miało to miejsce w ubezpieczeniach społecznych, opierać się miała całkowicie na zasadzie redystrybucji pionowej, a więc na finansowaniu przez budżet państwa z ogólnych podatków.
Wysokość zasiłków z pomocy społecznej miała zapewnić zaspokojenie potrzeb na poziomie minimum, lecz być nieco niższa niż zasiłków ubezpieczeniowych. Pomoc społeczna utrzymałaby charakter uznaniowy w oparciu o zunifikowany test zasobów osób ubiegających się o pomoc. Przewidziano także możliwość stawiania pewnych dodatkowych warunków, których spełnienie dawałoby prawo do ubiegania się o zasiłek z pomocy społecznej.
Ubezpieczenia dobrowolne .
O ile celem ubezpieczeń społecznych jest zapewnienie w każdej sytuacji życiowej minimum utrzymania, to celem ubezpieczeń dobrowolnych jest przede wszystkim:
1. Zapewnienie, przez własne działania jednostek, środków wyższych niż gwarantowane przez ubezpieczenia społeczne,
2. Zapewnienie środków w obliczu ryzyk nietypowych, nie objętych ubezpieczeniami społecznymi.
Beveridge przewidywał jeszcze jedno zadanie dla ubezpieczeń dobrowolnych. Licząc się z powojennym wzrostem dobrobytu Masy średniej, dostrzegał w ubezpieczeniach dobrowolnych metodę ściągania nadwyżek pieniądza z rynku, podobnie jak obligacje czy pożyczki państwowe, przy jednoczesnym uzupeł* nianiu systemu ubezpieczeń społecznych. Można dodać jeszcze jeden element, wiążący się z zasadami przyjętymi we wstępie:ubezpieczenia dobrowolne miały być przejawem współpracy między państwem, zapewniającym poziom mmi-mum, a jednostką, starającą się o zapewnienie bezpieczeństwa na wyższym poziomie.
W okresie międzywojennym ubezpieczenia dobrowolne cieszyły .się dużą popularnością. W 1938 roku zostało wykupionych 18 170. 000 polis. Realizowane były przez różne instytucje i organizacje, m. in. Towarzystwa Pomocy Wzajemnej, związki zawodowe.
Administracja zabezpieczenia społecznego
Podstawową, zmianą administracyjną zaproponowaną w Raporcie było utworzenie Ministerstwa Zabezpieczenia Społecznego, które objęłoby zakresem swego działania ubezpieczenia społeczne, pomoc społeczną i ubezpieczenia dobrowolne. Ministerstwo byłoby odpowiedzialne za utworzenie sieci re.gio.nal* nych i lokalnych biur zabezpieczenia społecznego, których zadaniem byłoby administrowanie realizacją zabezpieczenia społecznego w rejonie ich działania.
Celem Ministerstwa w organizowaniu sieci zabezpieczenia społecznego powinno być dążenie do decentralizacji w celu lepszego zaspokojenia potrzeb. W tym samym celu za konieczne uznano rekrutację i szkolenie personelu dla realizacji zadań.
Po to, by zwiększyć zakres kontroli społecznej nad systemem ubezpieczeń społecznych zaproponowano powołanie Statutowego Komitetu Ubezpieczeń Społecznych. Miałby on praw o kontr olo w ania Funduszu Ubezpieczeń Społeci-nych, rekomendowania wysokości składek i zasiłków. Pełniłby też inne zadania zlecane przez Ministerstwo.
Resort zabezpieczenia społecznego współpracowałby także z instytucjami realizującymi ubezpieczenia dobrowolne. Rozważano także powierzenie tym instytucjom, o ile zysk nie jest głównym celem ich działalności i jeśli podlegają kontroli społecznej, funkcji agend państwowych, realizujących te dziedziny ubezpieczeń społecznych, w których wyspecjalizowały się w toku swej dotychczasowej działalności. Przykładowo rozważano powierzenie Związkom Zawodowym administracji ubezpieczeń na wypadek bezrobocia, zaś Towarzystwom Pomocy Wzajemnej ubezpieczenia chorobowe. Byłyby one realizowane, łącznie z ubezpieczeniami dobrowolnymi.
Ministerstwo powinno także rozwinąć poradnictwo i doradztwo dla oby waie-li obejmujące wszystkie dziedziny, związane z zabezpieczeniem społecznym.
Proponowano pizy tym pozostawienie zagadnień ochrony zdrowia i rehabilitacji w gestii Ministra Zdrowia, lecz dla koordynacji działań uznano za pożądane powołanie specjalnego komitetu, wspólnegcrdla obu resortów.
69