37412 na dz z pol065

Świat ziemski musiał być przez nich odbierany jako część świata nadprzyrodzonego. Wydaje się. iż mamy w odniesieniu do interesującego nas okresu dziejów do czynienia ze światem jednorodnym, w którym związek typu magicznego zastępował jeszcze skutecznie prawdziwy symbolizm, który dopiero później w przyszłości miał połączyć oba światy. To co nazywałem tutaj, zgodnie z obowiązującą zasadą, wczesnośredniowieczną sztuką sakralną. nie jest w gruncie rzeczy autonomicznym komunikatem, lecz elementem rytuału pomagającym przeżyć rzeczywistość sakralną. Rzeźba wczesnośredniowieczna nie symbolizuje, lecz niejako wciela w rzeczywistość to. co później jest już tylko symbolizowane. Nie wytworzyła się zatem jeszcze bariera komunikacyjna, która oddzielałaby synkretyzm magiczny (to co symbolizowane, jest rzeczywiste) od synkretyzmu właściwego sztuce (komunikuje się. iż to. co symbolizowane, jest rzeczywiste). Zbigniew Czerwiński w swojej pracy poświęconej samotności sztuki (1978) określa owo zjawisko jako obecność fizycznego kontekstu, który nie przekształcił się jeszcze w charakterystyczny dla sztuki porenesansowej kontekst duchowy. 1 o tym musimy przede wszystkim pamiętać myśląc o sztuce wczesnośredniowiecznej. o obowiązującej w literaturze jej podziałach na świecką i sakralną.

ROZDZIAŁ IV

NARODZINY PAŃSTWA

W drugiej połowie X wieku naszej ery dojrzał ostatecznie proces tworzenia się państwa polskiego. Formowanie się ponadplemiennej organizacji państwowej widoczne jest jednak wcześniej, a mianowicie już w drugiej połowie IX wieku. Procesy te obserwujemy u Wiślan i Lędzian nad górnym Powiślem oraz między Bugiem i Sanem, a także u Polan nad Wartą. Proces wykształcenia się trzonu państwa polańskiego zintensyfikował się w latach sześćdziesiątych X wieku, a więc w momencie kiedy Mieszko I przypuszczalnie przejmował władzę po ojcu. W skład terytorium tego państwa wchodziły: Polska właściwa, tj. późniejsza Wielka czyli Stara Polska, Kujawy i Mazowsze oraz Pomorze Nadwiślańskie. Przyłączenie tej ostatniej strefy dorzecza Odry i Wisły nastąpiło w nieznanych okolicznościach i w bliżej nie sprecyzowanym czasie. Próba aneksji dalszych terenów (Ziemi Lubuskiej i Pomorza Zachodniego) natrafiała na zdecydowany opór Woli-nian. odgrywających główną rolę na tych obszarach. Niewątpliwie istotny wpływ na stabilizację procesów państwotwórczych miały znane wydarzenia, takie jak: zawarcie sojuszu z Czechami około 965 roku; poślubienie księżniczki czeskiej Dobrawy, siostry lub córki czeskiego księcia Bolesława (929-972): przyjęcie chrztu (966): zawarcie z cesarzem Ottonem I sojuszu skierowanego przeciwko Wieletom; zwycięstwo nad Wolinianami (967); założenie biskupstwa misyjnego (968); zajęcie Pomorza; zwycięstwo nad saskim margrabią Hodonem pod Cedynią (972); wyprawa cesarza Ottona na Polskę w 979 roku zakończona zawarciem pokoju; ślub Mieszka I w 980 r. z margrabianką saską - Odą.

Dalsze zabiegi dyplomatyczne Mieszka I, a więc opowiedzenie się wraz z księciem czeskim Bolesławem (972-999) po stronie Henryka bawarskiego przeciwko Ottonowi III, a następnie przejście na stronę Sasów wspierających Ottona III, wykorzystanie korzystnej koniunktury i zajęcie ziemi Wiślan z Krakowem i Sandomierzem, zerwanie sojuszu z Czechami, podjęcie z nimi w 990 regularnej wojny i przyłączenie dzięki odniesionym sukcesom militarnym całego Śląska - wszystko to umożliwiło podwojenie terytorium państwowego Polski piastowskiej. Obejmowało ono od tej pory obszary między Bałtykiem a Karpatami oraz między Odrą i Nysą a Bugiem. Polska za panowania Mieszka I stała się więc najpotężniejszym państwem słowiańskim we wschodniej strefie Europy Środkowej.