66
Rozwiązania
1. Funkcję podcałkową przedstawiamy w postaci
x5 H- 5x — 3 ,, ■„ 3
- = X +0--,
a więc mamy
ln |x| + C.
/' x5 + 5x - 3 f ( 4 3 \ x5 _
/ ----dx = / I i +a--I ai — — + ox — 3
2. Korzystając ze wzoru cos2x = cos2 x — sin2 x, otrzymujemy
/' 1 4- cos2 x , f 1 + cos2 x , /' 1 + cos2 x ,
/ -— c/:r = / ---5—ax = / —---«.x
J 1 + cos 2x J 1 + cos2 :c - siir x J 2 cos- x
1 I ' dx 1 f , 1 1
2 ,/ cos- x 2 J 2 2
3. Zauważmy, że
x4 — 81 = (x2 — 9)(x2 + 9) = (x — 3) (a; + 3)(x2 + 9),
a więc
x4 - 81
-dx
j (x + 3)(x2 + 9)dx = y (x3 + 3x2 + 9x + 27 )dx x* , „.3 , 9 2
+ x + — x“ + 27x + C. 4 2
4. Skorzystamy z twierdzenia o całkowaniu przez części:
Jeżeli funkcje u i v mają w pewnym przedziale ciągłe pochodne u' i v', to
I u(x)v'(x)dx
u(x)v(x) — I v(x)u'(x)dx
w tym przedziale. Marny więc
r |
1 U — X |
v — sin x 1 |
/ x sin xdx = < |
[u = 1 |
v = — cos X J |
= — xcosx +
I cosxdx
—x cos x + sin x + C.
5. Zgodnie z twierdzeniem o całkowaniu przez części, mamy
/
xaretg xdx
u = arctg.T 1
t; = x
x2 1 f
TKCt SZ--J
1 + X2 1 + X2 - 1
V =
2
= — arctgx
x~ 1
d,x = — arctgx — -l + x2 2 b 2
1 + x-
dr
= y arctga: - i a: + ^arctg.T + C = i(x2 + l)arctgx - ^x + C.
6. Stosując trzykrotnie twierdzenie o całkowaniu przez części, otrzymujemy
u = x3 3.x"
.X
u = x“ u' = 2x
U = X
u' = 1
u = e u = e‘ «' = e i; = ex
X
= x3e* — 3
x3ex - 3
v = e v = e
X
x3ex - 3
x2ex - 2
,:c/x
x3ex - 3x2ex + 6xex - Gex + C = (x3 - 3x2 + 6x - 6)ex + C.
7. Na podstawie twierdzenia o całkowaniu przez części, mamy
x ln x — J dx
/ln xdx = < i
I u' = —
u = ln x v = 1
V = X
= xlnx — x + C = x(lnx — 1) + C.
8. Skorzystamy z twierdzenia o całkowaniu przez podstawienie:
Jeżeli dla x G [a, b], funkcja g(x) = - u jest funkcją mającą ciągłą pochodu, oraz A < g{x) < B, a funkcja / jest ciągła w przedziale [A, B], to
f f (fj(x)) g\x)dx = I f(u)du,
przy czym po Hcalkowimiu ni.tony prawej należy w otrzymanym wyniku podst wie u g{x).