72021 Wagony kolejowe i hamulce (183)

wiotkie, wykonywane z gumy syntetycznej. Środkową część takiej membrany usztywniają metalowe krążki.

b

Rys. 11.2

Przykład rozwązania tłoka (a) i membrany (b) w zastosowaniu do urządzeń hamulcowych

Tłoki i membrany (rys. 11.2) należą do elementów, które bezpośrednio przejmują sygnały w postaci zmiany ciśnienia powietrza podawane na wejściu urządzenia pneumatycznego. W rezultacie powstaje siła pneumatyczna zdolna przesuwać elementy połączone z tłokiem lub membraną. Siłę tę wyraża iloczyn różnicy ciśnienia Ap działającego po obu stronach elementu oraz jego powierzchni czynnej A:

P = Ap-A

Otrzymana siła P ma podstawowe znaczenie w działaniu urządzeń pneumatycznych.

3.1.3. Sprężyny i dźwignie

Sprężyny, dzięki zakumulowanej energii sprężystego odkształcenia, stosowane są jako łączniki między sztywnymi elementami urządzeń do wykonania pracy przesunięcia elementów połączonych lub do zapewnienia stanu równowagi wewnętrznych zespołów przyrządowych. W urządzeniach układu sterowania hamulcami występuje duża różnorodność sprężyn pod względem wymiarowym i charakterystyki określanej zależnością między odkształceniem a obciążeniem.

Najczęściej są stosowane sprężyny śrubowe walcowe, wykonywane z drutu o przekroju kołowym i poddawane obciążeniom ściskającym siłą osiową. We współczesnych rozwiązaniach układu sterowania, przede wszystkim w rozdzielaczach powietrza, sprężyny są licznie występującym elementem.

Znacznie rzadziej od sprężyn stosowanym, ale charakterystycznym elementem urządzeń układu sterowania hamulcami są dźwignie. Dźwignia,

183