75403 obraz5 (30)

75403 obraz5 (30)



Rozdział III

HERMENEUTYKI USTANAWIAJĄCE

Pojęcia tworzą idole Boga, tylko wielkie wzruszenie coś przeczuwa.

Grzegorz z Nyssy, Patrologie grecąue, 44-3728

Między wielkim nurtem hermeneutyk redukcyjnych, scharakteryzowanym poprzez psychoanalizę i etnologię, a hermeneutykami ustanawiającymi słusznie jest umieścić filozoficzną twórczość Ernsta Cassirera która rozciąga się na całe minione półwiecze XX stulecia. Zasługą tej twórczości było skierowanie filozofii, a nie tylko badań socjologicznych i psychologicznych, ku zainteresowaniom symbolizmem. Dzieła Cassirera tworzą podziwu godny kontrapunkt, czy też wstęp do doktryny nadświadomości symbolicznej Junga, do fenomenologii języka poetyckiego Bachelarda, jak również do moich własnych prac z zakresu antropologii archetypologiczncj oraz do humanizmu Marlcau-Pon-ty’ego.

Wychodząc od Kantowskiej krytyki, Cassirer miał tę olbrzymią zasługę, iż pokusił się o jej uwolnienie od wyobcowanej recepcji przez pewien typ scjentystycznc-go pozytywizmu, który chciał brać pod uwagę jedynie

pierwszą Krytykę, to znaczy Krytykę czystego rozumu. Cassirer nie tylko liczył się z innymi „Krytykami”, a zwłaszcza z Krytyką władzy sądzenia, lecz jeszcze dokończył tę inwentaryzację świadomości konstytu-ującej świat poznania i działania. Cassirer poświęcił również część swych prac mitowi i magii, religii i językowi. Wielkim „kopernikańskim” odkryciem Kanta było, przypomnijmy, wykazanie, że nauka, moralność, sztuka nie zadowalają się analitycznym odczytywaniem świata, ale poprzez sądy „syntetyczne a priori” konstytuują uniwersum wartości. Już dla Kanta pojęcie nie jest znakiem wskazującym przedmioty, lecz jest organizacją ustanawiającą „rzeczywistość”. Poznanie jest więc konstytuowaniem świata, a synteza pojęciowa wykuwa się dzięki „schematyzmowi transcendentalnemu”, to znaczy dzięki wyobraźni2.

Nie chodzi więc wcale o interpretowanie mitu lub symbolu, o poszukiwanie w nich, na przykład, przed-naukowych, kosmogonicznych wyjaśnień, a tym bardziej o sprowadzanie mitu lub symbolu do sił afektyw-nych, jak to robiła psychoanaliza, albo do modelu socjologicznego, jak to czynią socjologowie3. Inaczej mówiąc, problem symbolu nie jest wcale problemem jego podstaw, jak to chciały widzieć w swych sub-stancjalistycznych perspektywach sejentyzm, socjologia czy psychoanaliza, lecz raczej widziany jest w perspektywie funkcjonalnej, którą zakreśla krytycyzm; jest to problem ekspresji immanentnej samego symbolizującego 4. Przedmiot symboliki nie jest w żaden sposób jakąś rzeczą poddającą się analizie, lecz wedle

73


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
64526 obraz5 (88) Rozdział III HERMENEUTYKI USTANAWIAJĄCE Pojęcia tworzą idole Boga, ty3ko wielkie
obraz5 (34) Rozdział II HERMENEUTYKI REDUKCYJNE Analizować intelektualnie symbol, to obierać cebulę
Obraz5 30 Rozdział 1. Epifania Bohatera Polaków zbrukana materialnością i zmysłami, stanowi niezbęd
Obraz0 I 120 Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera Polaków figurą Cierpiącego Sprawiedliwego. Ten m
Obraz5 130    Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera Polaków i 130    
Obraz2    144    Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera Polaków
Obraz3 • 146    Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera Polaków konceptach Georges Pou
Obraz9 1SS    Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera Polaków Wygląda więc na to, że d
Obraz 1 162    Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera Polaków się do zaklęć magicznych
Obraz 5 f
Obraz 7 174 Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera Polaków 174 Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera
49934 Obraz 2 (43) Rozdział III. Wzlot i upadek Bohatera Polaków Gdyby zapamiętał to wydarzenie, oga

więcej podobnych podstron