Pojęcie i funkcje turystyki
niepełnosprawnych41. W tym ostatnim przypadku można mówić także o integracyjnych funkcjach turystyki, gdzie w czasie pobytu w sanatorium często dochodzi do kontaktów osób, które dochodzą do pełni zdrowia z trwale niepełnosprawnymi. Warto podkreślić fakt, że turystyka może być czynnikiem poprawy zdrowia każdego człowieka z osobna, jak i całego społeczeństwa.
Klasycznym przykładem dysfunkcji zdrowotnej turystyki jest zjawisko określane mianem „choroby pourlopowej". Występuje ona wtedy, gdy wyjazdy wypoczynkowe są źle zorganizowane. Najczęściej dotyczy to złego wyboru miejscowości (która okazuje się zatłoczona), środka transportu (który może okazać się niewygodny , lub zepsuć się w drodze), niskiego standardu usług noclegowych, złego wyżywienia, uciążliwych gospodarzy lub sąsiadów oraz innych — najczęściej nie przewidzianych — trudności, z jakimi musimy sobie poradzić z dala od domu. Sytuacje takie narażają turystów na wiele stresów oraz powodują, że wracają oni z urlopu bardziej zmęczenr, niż przed wyjazdem. O dysfunkcjach zdrowotnych turystyki można też mówić w przypadku aktywnych form jej uprawiania. Ma to miejsce zwykle wtedy, gdy próbują w niej uczestniczyć osoby, które nie są przygotowane do zwiększonego wysiłku, nie znają odpowiednich technik oraz nie posiadają właściwego sprzętu. Nie zawsze pamięta się bowiem o tym, że o ile umiarkowany wysiłek fizyczny jest bardzo korzystny dla zdrowia, to nadmierne fizyczne zmęczenie może powodować szkodliwe skutki dla organizmu.
Wielu turystów ginie lub traci zdrowie w górach, tonie w morzu i innych zbiornikach wodnych. Szczególna urazowość towarzyszy uprawianiu niektórych form turystyki kwalifikowanej42. Jednak najbardziej niebezpiecznym etapem w każdym wyjeździe turystycznym jest podróż. Spektakularny charakter mają wypadki w transporcie lotniczym. Jednak o wiele więcej turystów ulega wypadkom podróżując własnymi pojazdami. W ostatnim okresie dużym zagrożeniem dla turystów
41 Por. Kaganek K., Ocena aktywności społecznej chorych z afazją w procesie rehabilitacji turystycznymi i rekreacyjnymi formami kultury fizycznej (rozprawa doktorska) AWF Kraków 1997.
42 Por. RaciborskiJ., Bezpieczeństwo osób uprawiających turystykę kwalifikowaną (zagadnienia prawne), w: Zeszyty Naukowe Nr 27, AWF Kraków, Kraków 1981.
v