Pojęcie i funkcje turystyki
wymuszają ekologiczne ulepszanie produktu turystycznego, a ekonomiczne, społeczne i ekologiczne konsekwencje tych zmian wykraczają daleko poza samą turystykę"76. W ten sposób turystyka staje się jakby motorem wielu działań proekologicznych w miejscowościach turystycznych.
Polityczne funkcje turystyki najczęściej odnoszone są do zjawisk związanych z podróżami zagranicznymi. Migracje międzynarodowe niejako automatycznie łączą się z pewnymi aspektami polityki państwa (przepisy paszportowe, wizowe, celne, dewizowe itp.). Jednak funkcje turystyki międzynarodowej daleko wykraczają poza te kwestie. Jest ona bowiem ważnym środkiem realizacji wielu innych celów politycznych, takich jak: kształtowanie wizerunku danego kraju za granicą, charakter i zakres stosunków z innymi krajami, współpraca międzynarodowa oraz procesy integracyjne. W 1987 roku w Shan-non odbyła się konferencja ONZ pod hasłem „Tourism — Passportto Peace", w czasie której dyskutowano nad rolą turystyki w kreowaniu i utrzymywaniu pokoju na świecie. Turystyka uważana jest za taki rodzaj zjawiska, które może wnieść duży wkład w politykę pokojową i propagowanie współpracy między narodami.
O znaczeniu turystyki w kształtowaniu stosunków międzynarodowych świadczyć może także tzw. deklaracja haska, przyjęta w 1989 roku, w czasie wspólnego posiedzenia światowej Organizacji Turystyki oraz Światowej Organizacji Parlamentów. Pełny tekst tej deklaracji zamieszczono w aneksie tej książki, natomiast w tym miejscu zacytujmy jej fragment, który najlepiej pokazuje, że turystyka międzynarodowa może przyczyniać się do przełamywania barier i zacieśniania współpracy międzynarodowej i dlatego stanowić powinna istotny czynnik polityki zagranicznej poszczególnych państw oraz działalności organizacji międzynarodowych. W Deklaracji Haskiej napisano — „... turystyka jest pozytywnym i wszechobecnym czynnikiem promocji wzajemnego zrozumienia, a tym samym pokoju i odprężenia. [...] Wszystkie rządy powinny więc podejmować działania na rzecz zapewnienia międzynarodowego pokoju
76 Tamże, s. 11.
64