88203 Obraz (629)

3. Budowa zdania

Charakterystycznymi spójnikami przeciwstawnymi są spójniki centralne: ALE, LECZ, ZAŚ1, MIMO TO, a także zarówno centralny, jak i inkorpo-rowany spójnik NATOMIAST.

W funkcji przeciwstawnej występuje również spójnik centralny A.

Spójnikom przeciwstawnym na ogół towarzyszą partykuły: JEDNAK, JEDYNIE, TYLKO, WSZAK (przestarzała), PRZECIEŻ, RACZEJ, TYMCZASEM.

Zdarza się, że przejmują one funkcję spójników, równie wyraziście sygnalizując przeciwstawność.

Przykładami wypowiedzeń składowych przeciwstawnych mogą być drugie składniki następujących tekstów:

Nie chcę, ale jednak muszę.

Nie chcę, jednak muszę.

Nie chcę, lecz przecież muszę.

Nie chcę, mimo to muszę.

Nie chcę, tylko że muszę.

Nie chcę, a jednak muszę.

Chcę, ale nie muszę.

Chcę, nie zaś muszę.

Nie muszę, ale jedynie chcę.

Nie muszę, jedynie chcę.

3.4.1.4. Wypowiedzenia składowe wynikowe

Zbiory zasad interpunkcji polskiej odnotowują również funkcję wynikową spójnika I, który w odróżnieniu od I w funkcji łącznej zawsze powinien być poprzedzony przecinkiem.