li- Bajfciewścz-Grdbowdu. Z. Mikulski. Hydrologia ogólna. Wanuiwa 2005 ISBN 83-0M 4579X.«hy \VN PWN 21X15
lotatnik ” to C:\Document.r" ^1031.0.5.7.7”’^ strl85~Paint " f Itelix iLibraryTT^’ Ę Hydrologia og...
gdzie: P - opad atmosferyczny, E - parowanie terenowe. H(low - odpływ powierzchniowy, Hyr - odpływ podziemny, W - uwilgotnienie gruntu, K.r - współczynnik odpływu podziemnego, K, - współczynnik parowania. Współczynniki Kyi. i Kt pozwalają ustalić, jaka część wody opadowej zasila wody podziemne, a jaka część paruje.
Jeśli równanie bilansowe opisuje poszczególne fazy obiegu wody, bilans wodny staje się bardziej szczegółowy i jest nazywany wówczas bilansem rozwiniętym. Przykładem może być następujące równanie
P<+ Pd - Pin + Ek + Ep„ + £? + Ewg + + Hyr + Hwy + A/?, +AR., + ARy + ARyl + ARwg
gdzie: Ps - opad śniegu. Pd - opad deszczu, Ein - parowanie z intercepcji, Ew - cwapotranspiracja, E/ny - parowanie z wolnej powierzchni wód, Ey - parowanie z gleby. Ewy - parowanie z wód gruntowych, H.ww - odpływ powierzchniowy, H„r - odpływ gruntowy, Hwy odpływ wgłębny. A/?,- zmiany retencji intercepcji, ARp-zmiany retencji powierzchniowej, AR . - zmiany retencji gleby, ARyr - zmiany retencji wód gruntowych. A/?B.„ - zmiany retneji wód wgłębnych.
Składniki bilansu wodnego można określić w milimetrach warstwy wody lub w jednostkach objętościowych (min m\ km3).
Podstawową jednostką czasu w hydrologii jest rok hydrologiczny; trwa on od 1 listopada do 31 października roku następnego.
Na zróżnicowanie bilansu wodnego zlewni wpływ mają czynniki:
- meteorologiczne (głównie: ilość i rozkład opadów atmosferycznych, temperatura powietrza, prędkość wiatru);
- tlzycznogeograficzne (wywierają większy wpływ, im mniejsza jest zlewnia; są to przede wszystkim: wysokość n.p.m.. kształt zlewni, spadki terenu, przepuszczalność podłoża, gęstość sieci rzecznej, jeziorność, bagnistość, lesistość);
- antropogeniczne (stopień przekształcenia środowiska naturalnego zlewni).
2. BILANS WODNY ZBIORNIKA WODNEGO (JEZIORA)
Bilans wodny zbiornika wodnego uwzględnia dwie formy wymiany wody: pionową (woda-atmosfera), na którą składają się opad atmosferyczny i parowanie wody, oraz poziomą (zlewnia-jezioro), którą tworzą dopływ i odpływ (rys. 158). Równanie bilansowe zbiornika wodnego (jeziora) przybiera więc postać zaproponowaną przez Mikulskiego (1970)
(Pl-EJ) + (H,l-HJ = ARl
gdzie: P} - opad atmosferyczny na powierzchnię jeziora, E, - parowanie z powierzchni jeziora. Ht, - dopływ do jeziora (powierzchniowy i podziemny), H„ - odpływ z jeziora (powierzchniowy i podziemny), AR,- różnica retencji jeziornej na początku i końcu okresu bilansowanego; oznacza ona zmianę poziomu wody w jeziorze (mm) odpowiadającą zmianie jego pojemności (km1).
186
i
Cl
C
7T
C
CO
co
co
S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader