867
MANDŻURJA
1924 88 254 t) ryżu z pól suchych. Z pozostałych płodów należy wymienić kao-liang, proso, pszenicę oraz z roślin przemysłowych usilnie forsowane dziś przez Japończyków buraki cukrowe, tytoń, a zwłaszcza bawełnę. Bogactwa kopalne M. nie są jeszcze dostatecznie zbadane 1 tylko stosunkowo niewielka ich część jest eksploatowana. W r. 1935 wydobyto węgla 11 milj. tonn, rudy żelaznej 1,5 milj. tonn, łupków bitumicznych 3,4 miljona tonn oraz poważne ilości innych minerałów, wśród których bardzo dobrze zapowiada się produkcja złota. M. wywozi produkty rolnicze i surowce, natomiast importuje wyroby przemysłowe.
W r 1936 eksport wynosił 602 miljony jen, import natomiast 691 milj. jen. Rozwój gospodarczy M. zależy w znacznym stopniu od rozbudowy sieci komunikacyjnej, stanowiącej ze względów strategicznych wielką troskę Japończyków. W komunikacji wodnej największą rolę odgrywają rzeki Amur, Sungari, Liao, Nonni i Ja-lu. Długość linij kolejowych wynosiła w r. 1936 9 286 km, z czego jedna trzecia została wybudowana po r. 1932. Wszystkie linje w M. znajdują się pod zarządem T-wa Kolei Południowo-Mandżurskiej potężnej organizacji odgrywającej wielką rolę w ekspansji japońskiej na kontynencie. Linje kolejowej M. zostały skompletowane przez Japończyków w taki sposób, aby zapewnić najkrótsze i najbezpieczniejsze połączenie z Japonją przez porty koreańskie, Rasin i Juki (jest to również najkrótsza droga z Europy do Tokjo) oraz umożliwić na wypadek wojny przerzucanie wojska nad granicę sowiecką. Ludność M. wraz z okręgiem Kuan-tung wynosiła w roku 1935 35 822 189 głów, w tern 478 519 Japończyków i 777 878 Koreańczyków. Przytłaczającą większość ludności M. stanowią Chińczycy i kiedy dziś w oficjalnych danych publikowanych przez Japończyków czytamy o państwie mandżurskiem, Mandżurach czy języku mandżurskim musimy pamiętać, że jest to terminologja par excellen-ce polityczna. Mandżurów, jeśli nie będziemy liczyć kilku szczepów tunguskich, koczujących na północy, już niema i co najwyżej możemy mówić o tern, że około 200 000 dzisiejszych mieszkańców M. jest pochodzenia mandżurskiego. Wszyscy oni jednak zatracili poczucie odrębności przyjmując język i zwyczaje chińskie. Oprócz Japończyków i Koreańczyków jedynie Mongołowie stanowią poważniejszą odrębną grupę etniczną w masie chińskiej. Ilość ich obli czana na około 3 000 000 jest trudna do sprawdzenia gdyż publikowane przez Japończyków statystyki wyróżniają tylko z dobrze zrozumiałych względów: Manczou-kuowian, Koreańczyków, Japończyków i cudzoziemców, wśród których spis z 1935 r. podaje 1 5*9 Polaków. Głównemi skupiskami ludności są: stolica państwowa Sin-king (310000 mieszk.), Harbin (464000 mieszk.), Mukden (547 000 m.) i Dairen (372 000 m.). Od lat kilkudziesięciu M. jest terenem silnego ruchu emigracyjnego. Co rocznie kilkaset tysięcy Chińczyków przybywało do M. i znaczna ich część osiedlała się już na stałe. Ostatnio pod rządami ja-pońskiemi procent pozostających się zmniejsza, także w r. 1936 cyfra emigrantów była nawet o 15 tys. wyższa od cyfry immigran-tów. Emigracja koreańska wywołana częściowo względami politycznemi ma dla M. ogromne znaczenie ze względu na uprawę ryżu, której Koreańczycy są pionierami. Kolonizacja japońska mimo wielkich wysiłków rządu ma mniejsze widoki powodzenia ze względu na niechęć Japończyków do pracy na roli w zdobywanych przez siebie obszarach, gdzie siłą rzeczy dążą oni do wytworzenia górnej warstwy urzędników, kupców i przemysłowców i do posługiwania się elementem tubylczym jako siłą roboczą.
Od niepamiętnych czasów zamieszkiwały M. plemiona mongolskie (na zachodzie) i tunguskie (na wschodzie) tworzące pod wodzą swoich władców mniej lub więcej efemeryczne organizacje państwowe i nękające północ Chin łupieskiemi wyprawami Po dojściu do władzy w Chinach potężnej dynastji Han (około 200 przed Chr. — 200 po Chr.) rozpoczyna się silna ekspansja chińska w kierunku południowej M. i Korei. Liczne ślady tej ekspansji odkryły ostatnio prace archeologów japońskich. Z ważniejszych państw, jakie w różnych okresach dziejów powstawały na terenie M., należy wymienić: Fu-ju (37 przed Chr. — 408 po Chr.) w M. zachodniej, Kokurje (Kao-kou-li, 37 przed — 668 po Chr.), południowa M. i północna Korea, Puo-hai (717 — 926 po Chr.) utworzone na ruinach dwu poprzednich, znane z ożywionych stosunków zarówno z Chinami jak i z Japonją,