op9

2ńO I UKASZ OPAUNHKt

Co mu przystojniejsza ” pierdzieć przy kuminie Lub michałki rachować³*, niż regimentowa*ⁿ.

— EJ. daj cię katu. nie mów! — Ba i wołać będę, Nie tylko mówić w tukim ojczyzny nieszczęściu.

Znowu tu wpadli w długie dyskursy, w których rozmaitych rzeczy siła nagadali, a mianowicie pokazywał jeden, dlaczego tak żle dotąd ta z Kozaki wojna prowadzona. Trefne przyczyny przywodził. Pierwsza, mówi. że wszytko lak chcieli, jako na Niedźwiedzich Lożach ^w albo jako pod Kumejkami^TO, gdzie jako nieprzyjaciela na szable, a tcleżki^1W nu kopije wzięli, tak i tabor u dyjabla. Druga, że się pojedynkiem najwięcej chorągwiom i pułkom (kazano; potykać, a tak. kto się potchnął, to uciekł. Trzecia, że wszytko, bitwy i utarczki, bez żadnego fortelu w glowte. i ustawnie mówili: „trzeba się

^,s cd mu przyitojnlcjsłti — co mu bardziej przystoi, jest diu niego odpowiedniejsze.

** michałki rachounó — zajmować się rzeczami bez znaczenia, głupstwami. J. Krzyżanowski proponują- tu taki komentarz. micholM — kieliszki. Przypuszcza bowiem, te jest ta aluzja do pijaństwa Którego! i. regimentarzy. których satyryk dalej niei Ilości wie wydrwiwa. Na domysł ton naprowadza ..komin", który znaczy tutaj lo samo co ..pierzyna" tppr „iacina, dziecina, pierzyna" szyderczo przezwisku nadawane wówczas powtizechtlie trzem regimeuta-rzorn: Ostrorogowi. Koniecpolskiemu i Zaslawskiemu z powodu ich nieudolności w sprawowaniu urzędów wojskowych)

*' repi mentolem? — dowodzić.

” no NiediK iedsic.il Łozach — zwycięstwo Stanisława Koniecpolskiego nad Kozakami w 1028 r.

"* po ii Kumejkam i — zwycięstwo Mikołaja Potockiego nad Pawlukiem w UJ37 r.

"" telcika — prosty waz t przodem wyższym od tylu.

bić", a lepiej było mówić: „ich bić" Czwarta, że coraz kazano z chorągwiami skoczyć, a skakać, ile konnemu, nie zawsze bezpieczna. Piąta, że było często tańcem ¹⁴¹, którym się prętko rozbiegli. Szósta, że nazbyt strzeżono, by nas w nocy nie <j»)kradziono. bo mówili ..Kozak wkradnie się i śpiącego weźmie*'. Siódma przyczyna, że wały nigdy się w czas nie sypały, u lubo były, to za lada trwogą nie do nich, ale od nich w pole kąsano uciekać, i tak tecuritas^,U1 była wszytka — obozu odbieżeć. Ósma. że i staryzny^JW żołnierz, i połowi ludzie, ezatow-nicy, i wiesz go dyjabol kto, już w malej i wielkiej kupie chodzili, a (nic) nie sprawili, i nie wiedzieliśmy, jeźli jest cham sam ^,w. ażeśmy go obaczyli.

—    Drwisz ty sobie (rzekł drugi) i żarty stroisz. Te ostatnie dwie przyczyny utcunque ^IW mają miejsca, ale pierwszych co za fundament być może?

—    Wielki-ci, odpowie, i prawdziwy, który powiem krótko, u uznaBz, że nie żartuję. Naprzód co do pierwszej przyczyny. Przykłady przeszłych z Kozaki wojen hetmanów zawodzieły, bo tym rożne, że przed tym tylko z pieszym ludem a z taborem sprawa była, ter oz kawaleryjn z inranteryją ^1U“ złączona, za czym z inakszym nieprzyjacielem inaczej wojować było. Więc te nam nazbyt ukochane kopije i szable życzyłbym ja, aby też czasem dały miejsce jiólakowi^m, którego się bardzo boi ten, co. jako

^xt> tunłec — może tyle co: harce.

"* eecurilas — spokój, bezpieczeństwo "" staryzny — starszy stopniem, znaczniejszy. "• chnm — chłop, także: Kozak, sam — tu. ^,a utcwnąue — Jakkolwiek.

tn/anterpja — plechotu. wojsko piesze. pólak — pólhak, krótka broń palna.