skanuj0007 (42)

22d 5. Spawanie kukiem krytym

Rysunek 5.17. Spawanie lukiem krytym dwoma drutami w (rozycji pionowej; 1 podkładka formująca grań, np. ceramiczna, 2 - topnik, 3 ciekły żużel, 4 - luk spawalniczy, 5 jeziorko spawalnicze, 6 - drut elektrodowy, 7 - przykład-ka formująca lico spoiny (chłodzona), 8 zakrzepły żużel, 9 - element spawany

W kraju na początku lat osiemdziesiątych XX wieku wdrożono technologię spawania w pozycji naściennej w warunkach montażowych, kiedy wykonywano pancerz wielkiego pieca. Proces ten nie znalazł dalszego zastosowania.

Spawanie w pozycji pułapowej

W celu wyeliminowania obracania elementów podczas spawania dwustronnego, co wymaga stosowania kosztownego oprzyrządowania -oraz dużych przestrzeni produkcyjnych, za-stosowano spawanie lukiem krytym w pozycji ’;r pułapowej. Drut elektrodowy jesl podawany Z dołu do góry przez warstwę topnika. Topnik jesl dostarczany ze zbiornika topnika do strefy-spawania za pomocą podajnika ślimakowego i utrzymywany pod stykiem. Zagęszczony top-, nik |)odtrzymuje ciekły żużeł i jeziorko spawał-;? nicze w strefie spawania, a przesuwająca się razem z urządzeniem spawalniczym miedziana'! chłodzona podkładka zapobiega wyciekaniu, a krzepnącego metalu oraz stabilizuje kształt / i wymiary ściegu. Pułapowe spawanie lukiemj '■% krytym zastosowano w pojedynczych przypadkach do spawania cystern kolejowych, zbiór-;' ■'? ników, ścian szczelnych oraz innych konstruk^ . -gj. cji wielkogabarytowych, wykonując za jednym '/jf przejściem dwustronne złącza o grubości do. ^ 12-M7 mm. Ze względu na wiele trudności T spawanie lukiem krytym w pozycji pułapowej j$ nic jest szerzej stosowane.

•4

Spawanie w pozycji pionowej

Zmechanizowane spawanie lukiem krytym w pozycji pionowej jest prowadzone z wymuszonym formowaniem spoiny precz przykładki formujące (rys. 5.17), analogicznie jak podczas spawania ełcktrożużlowego i elek-trogazowego.

■ • ■*!

■m

*'{m

Proces ten, w przypadku spawania dwoma drutami, umożliwia uzyskanie wydajności powyżej 10 kg/li. W latach osiemdziesiątych XX wieku uzyskano pozytywne wyniki badań technologii spawania złączy doczołowych blach o grubości do 30 nim. Jako możliwe dziedziny zastosowania określono; przemysł okrętowy, energetykę oraz wytwarzanie dużych zbiorników. Nie jest on jednak szerzej stosowany w przemyśle, głównie ze względu na stosunkowo małą udamość złączy spawanych.

5.5. Odmiany procesu spawania łukiem krytym 5.5.1. Spawanie wieloelektrodowe i wielołukowe

W celu zwiększenia wydajności procesu jest stosowane między innymi spawanie dwoma lub kilkoma drutami elektrodowymi, które może być procesem wieloelektrodowym lub wielohikowym. W trakcie spawania wieloelektrodowcgo wszystkie druty są podłączone do jednego bieguna źródła prądu, a spawania wielolukowego każdy z drutów jest podłączony do oddzielnego źródła prądu i są one izolowane elektrycznie. Spawanie może być prowadzone z oddzielnymi jeziorkami spawalniczymi (tzw. układ tandem), gdy każdy luk tworzy swoje oddzielne jeziorko (rys. 5.18a) lub z jednym wsjjólnym jeziorkiem spawalniczym (rys. 5.18b).

W przypadku spawania dwułukowego pierwszy drut elektrodowy zapewnia odpowiednio głębokie wtopienie, a drugi wypełnia i formuje lico spoiny (rys. 5.19). Obydwie elektrody rnogą być zasilane prądem stałym lub

Rysunek 5.18. Zasada spawania dwoma lukami: a) z oddzielnymi jeziorkami spawalniczymi, b) z jednym wspólnym jeziorkiem; / - materiał rodzimy,

2 i 3 - drut elektrodowy, 4-topnik, 5 i 6-luk spawalniczy, 7A i 7B-ciekły metal oddzielnych jeziorek spawalniczych, 7-ciekły metal wspólnego jeziorka spawalniczego, 8 ciekły żużel, 9 - spoina, W zakrzepły żużel, I- odległość między drutami

Kierunek

spawania

Kierunek

sprania

Rysunek 5.19. Efekt pierwszego luku (a), drugiego luku (b) i wspólny elekt (c) podczas

spawania w układzie tandem