62224 KSIĄŻKA (12)

mr ulega wątpliwości, śe nauka organizacji oranie sic ^{w n}*^<ł' chodzącej epoce jednym > najpotężniejszych czynników kultury i przyczyni się do tego. śe człowiek znajdzie w pracy śródlo najwyższych bogactw me tylko materialnych. leci i moralnych"³®.

Spośród polskich prekursorów naukowej organizacji BDlcy_Ł*'*ród wielu nazwisk. należy * pewnością wymfenKkfCd wina H uu«**h , a(1068-1962). Z Jego inicjatywy wprowmisono 'na' fWitecHhlć* ''±doH'skiej w 1904 roku wykład na temat .Organizacja i zarząd przedsiębiorstw przemysłowych". Był to w tamtych czasach pierwszy w europejskich wyższych szkołach tego rodzaju wykład.

Jan Zieleniewski podkreśla, ie dzięki pracom K. Adamieckiego,

E. Hauzwalda oraz ich uczniów Polska była w okresie międzywojennym w czołówce krajów, w których rozwijała się nauka o organizacji. Ustępowaliśmy be* wątpienia Stanom Zjednoczonym i Francji, jednak w opinii autora staliśmy na równi np. s Anglią, a w zakresie teo- j m (nie praktyki) wyprzedzaliśmy takie krnje, j‘ak Niemcy lub Włochy, i Te osiągnięcia dotyczyły również działalności dydaktycznej^{1 2}.

Dorobek wymienionych wyżej przedstawicieli kierunku przemysłowego (arienttfic managementł określany bywa również w litera- J turze przedmiotu jako fizjologiczna teorio organizacji lub też jako kierunek technjczno-fiąjologiczny³*.

Włodzimierz[KOPftfflBkffpodąjc za H.S. Pcrsonem. że w końcu lat ■ dwudziestych XX wieku tak sformułowano celetegg. kierunku^ zarządzania:

,1. Dostosować do siebie tendencje przemysłu i rynku w celu za- | pewnicnia regularności ich funkcjonowania, zwiększenia bezpieczni- , siwa inwestycji, podtrzymania przedsiębiorcy jako pracodawcy.

2.    Zapewnić pracownikowi nie tylko stałe zatrudnienie, ale takie ; stałą poprawę możliwości zarobkowych.

3.    Poprzez zarządzanie eliminujące marnotrawstwo i dzięki właściwej technologii produkcji zapewnić zwiększony dochód z danego nakładu ludzkiego i materialnego, który poprzez zwiększone zyski

i zwiększone płace byłby dzielony pomiędzy robotników i kierownic- i Iwo.

4.    Umożliwić robotnikom podniesienie standardu życiowego dzfę* j ki zwiększonym placom.

5.    Zapewnić robotnikom szczęśliwe tycie rodzinne I społeczne dzięki usunięciu nędzy.

6.    Zapewnić zdrowe, społecznie i indywidualnie przyjemne warunki pracy.

7.    Zapewnić większe możliwości rozwoju jednostki poprzez naukowe metody analizy pracy, doboru, treningu, przydziału zadań, przenoszenia i awansowania robotników.

8.    Zapewnić robotnikom możliwości podniesienia wydajności i awansu do lepszej pracy dzięki treningowi i stałemu instruktażowi ze strony nadzoru technicznego.

9.    Zapewnić robotnikom poczucie pewności siebie i własnej wartości dzięki umożliwieniu zrozumienia własnej pracy oraz metod planowania i prawidłowego wykonawstwa pracy w ogóle.

10.    Rozwijać samoekspresje i poczucie samorealizacji dzięki stymulującemu wpływowi atmosfery poszukiwania i oceny, dzięki zrozumieniu planów I metod działania, dzięki swobodzie poziomych I pionowych kontaktów umożliwianych przez funkcjonalna organizację pracy.

11.    Kształtować charaktery dzięki właściwemu kierowaniu pracą.

12.    Umacniać sprawiedliwość poprzez eliminowanie dyskryminacji w stawkach plac i w innych dziedzinach.

13.    Wyeliminować te elementy, które drażnią, powodują konflikty, rozwijać wząjemne porozumienie, tolerancję i ducha pracy w zespole"³³.

Trzeba powiedzieć, że prace, koncepcje i dociekania prekursorów naukowego zarządzania były już zaczynem do kierunku Humań Re-lations.

2. Kierunek administracyjny

Pierwsze dwudziestolecie XX wieku to również burzliwy rozwój, w ramach klasycznej teorii organizacji i zarządzania, kierunku administracyjnego. Ten nurt badań koncentrował się na opracowaniu zasad działalności administracyjnej, jak również ogólnych zasad działania administracji. Do nąjwybitniejszych przedstawicieli tego kierunku w zarządzaniu należą Henri Pąyol oraz Max Weber.

** W. Piotrowski, Organlsa0* i tanątliani*. Klmtnki, koncepcje, punkty wtśmw W: ZanadMnt*. noria * praktyko, pod rod. K. KaimlAtkWeo. W Ptotrwmlmeo SfensM* 1995. s. 469.

1

   Tsmtf. a, 424 I 425.

2

   Zab. J. Zkłcnkmlci. Ogmnjt i aanądaarm, Wuutnw 1969. a. 106 ³³ Tamte, ittln