252 URAZY l USZKODZENIA SPORTOWE
Leczenie jest z reguły zachowawcze - ograniczenie aktywności fizycznej i stosowanie leków przeciwzapalnych.
Najczęściej mamy do czynienia z zapaleniami przewlekłymi. Niebolesny lub lekko tkliwy guz, umiejscowiony w okolicy przyczepu ścięgien mm. podkola-nowych do kości, przypomina ganglion.
Zazwyczaj wystarcza okresowe ograniczenie funkcji kończyny. Leczenie operacyjne wykonuje się raczej z przyczyn natury kosmetycznej lub w celu upewnienia o rodzaju guza.
Przyczyną dolegliwości jest usidlenie gałązki podrzepkowej przebiegającej między powierzchowną a głęboką składową przyśrodkowego więzadła obocznego stawu kolanowego. Nerw jest zazwyczaj urażany przez uwypuklającą się łąkotkę przyśrodkową lub kostninę (odokostnowe tworzenie kości, wyrośla kostne itp.). Niekiedy mamy do czynienia z uszkodzeniami jatrogennymi (meni-scektomia).
Neuropatia występuje z reguły u osób po 40 r. ż., ze zmianami zwyrodnieniowymi stawu kolanowego. Neu-ropatie występujące u młodocianych i u młodych dorosłych z reguły związane są z urazem.
Ból umiejscawia się na przyśrodkowej powierzchni stawu kolanowego i promieniuje ku dołowi do przyśrodkowej powierzchni stopy.
Ból zazwyczaj nasila wyprost stawu kolanowego oraz przywodzenie uda wbrew oporowi. Schodzenie ze schodów nasila dolegliwości.
Ryc. 7.15. Anatomia nerwu udowo-goleniowego; w ramce - zakres unerwienia czuciowego.
Ucisk w miejscu wyjścia nerwu udowo-goleniowego z powięzi pod m. krawieckim (4 palce nad kłykciem przyśrodkowym kości udowej) wywołuje ból miejscowy oraz ból promieniujący w stronę stopy.
Z neuropatią nerwu udowo-goleniowego występuje nierzadko neuropatia nerwów międzypalcowych stopy tej samej kończyny. Z powodu ochronnego ustawienia stawu kolanowego w lekkim zgięciu (wyprost stawu powoduje nasilenia bólu) dochodzi do pozornego skrócenia kończyny, a tym samym do kompensacyjnego przeprostu palców w stawach międzypalcowych, co uraża nerwy międzypalcowe.
Znaczenie diagnostyczne ma ostrzyknięcie miejsca usidlenia nerwu (należy pamiętać o przebiegającym w pobliżu pęczku naczyniowym!).
W przypadkach niezbyt silnych dolegliwości poprawę może przynieść stosowanie leków przeciwzapalnych oraz sposobów fizykoterapii. W zaostrzeniach procesu chorobowego wskazane jest okresowe oszczędzanie kończyny.