362 URAZY 1 USZKODZENIA SPORTOWE
Zalecane są ćwiczenia czynne ze stopniowym obciążaniem nogi chorej oraz tak zwany czynny wypoczynek.
Zaleca się unikanie ruchów powodujących ból.
W fazie następnej - trwającej od 2 do 4 tygodni, poza zaleceniami z okresu 1 stosuje się czynne ćwiczenia grzbietowego zginania stopy, ćwiczenia bierne stawu skokowego (wykonywane przez terapeutę) oraz ćwiczenia równowagi
Ryc. 10.44. Ćwiczenia czynne ze stopniowym obciążaniem nogi operowanej (na rowerze i przy drabince)
Ryc. 10.45.Uruchamianie ścięgna piętowego (a-c).
i koordynacji (balansowanie na desce, ćwiczenia na trampolinie, zajęcia na basenie).
Ryc. 10.45c.
Pożytek przynoszą ćwiczenia dynamiczne przy użyciu taśm Theraband mające na celu zwiększanie siły i elastyczności mięśnia trójgłowego łydki oraz trening na bieżni (ze zmiennym obciążeniem i szybkością kroków) i na rowerze treningowym.
W czwartym tygodniu po operacji można już zastosować prąd „falujący" jako elektro-gimnastykę mięśni uda. zarówno przy naprężeniu izometrycznym jak i ruchu odginającym w stawie kolanowym.
W tym czasie także pacjent czyni pierwsze próby chodzenia z pomocą kul i obciążenia chorej nogi.
W szóstym tygodniu intensyfikuje się ćwiczenia uruchamiające stopę i staw skokowy. Pomocne są ćwiczenia chwytne palców stopy (np. podnoszenie przedmiotów); w celu rozciągnięcia mięśni łydki wdraża się ćwiczenia pochylania grzbietu w siadzie z rozstawionymi stopami.
Podkreślić należy, że ćwiczenia chodzenia są najlepszym bodźcem czynnościowym, podczas gdy inne ćwiczenia mają tylko wobec nich charakter wspomagający.
W' 7 i 8 tygodniu chodzenie i obciążanie nogi zabezpieczone jest jeszcze przez kule. Przy niezbyt rozciągliwych mięśniach i znacznym ograniczeniu zginania w stawie goleniowo-skokowym, wskazane jest podwyższenie obcasa.
Od 9 tygodnia po operacji włącza się intensywne ćwiczenia chodzenia. Pacjent przestaje korzystać z kul, a ponadto pokonuje określone przeszkody, wykonuje krok, np. defiladowy, wypadow’y, chodzi bokiem lub krokiem krzyżowym. wchodzi po schodach, chodzi na piętach lub palcach.
Dla sportowców wyczynowych można już w tym okresie opracować, we współpracy z trenerem, specyficzny dla danej dyscypliny sportu, specjalny plan treningowy, który początkowo nie może jeszcze zawierać elementów sprężystych obciążeń ścięgna. Po dwóch tygodniach dołącza się ćwiczenia biegowe i dozowane podskoki.
Ponieważ największe ryzyko ponownego przerwania ścięgna istnieje do 3 miesiąca po operacji, ilość ruchu w tym czasie wymaga stałej kontroli i dozowania. Sportowiec podejmuje specyficzny trening pod kierunkiem ortopedy oraz nadzorem fizjoterapeuty i trenera.
Rozpoczęcie normalnych treningów następuje nie wcześniej jak od 10 miesiąca po zabiegu operacyjnym.