33 (437)

ólnych sfer życia. Gerstmann (1987) wyróżnia wręcz orientację ^SZCZ klującą, ^_{ra w w}j_ei_u przypadkach staje się podstawą tworzenia P^r°J • _SZczegółowych programów, które będą stopniowo realizowane P^^{an %} ₀₍jmiot w działaniach bieżących lub działalności zamierzonej na _czas. pian jest bardziej skonkretyzowanym obrazem życia - kon-a życia wybraną do realizacji, podczas gdy orientacja wiąże się ra-^cepCJz preferowaną koncepcją życia (Hejnicka-Bezwińska, 1997). Analo-^CZCJ ie - z orientacji edukacyjnych i zawodowych wyprowadzane mogą określone plany edukacyjne i zawodowe poszczególnych osób. Sa^one wyrazem ewaluacji rzeczywistości edukacyjno-zawodowej, opartej ^ subiektywnej wiedzy (często pozornie nieracjonalnej) podmiotu stawiającego przed sobą określone cele związane z kształceniem i pracą zawodowa. Proces planowania zawiera moment woli, decyzji i postanowienia w odróżnieniu od improwizowanych, dorywczych działań wywołanych chwilowym impulsem. Planujący nie tylko projektuje ciąg działań, lecz także powziąwszy zamiar dokonuje wyboru środków działania, akceptuje jego program i postanawia go realizować (Kotarbiński, 1970). Stąd też w procesie planqwania dokonuje się wyboru celów działania i wtórnie środków jego realizacji. Projektowanie jest procesem zbliżonym, w którym jednakże bezwzględna pewność postanowienia została znacznie złagodzona, a zamiar wykonania czegoś nie został do końca powzięty. W praktyce separacja tych dwóch pojęć jest bardzo trudna, bowiem element nakazu i postanowienia badany jest z reguły przy wykorzystaniu deklaracji werbalnych osób zainteresowanych, które pojęcia te zwyczajowo utożsamiają. Projektowanie i planowanie należą do grupy czynności preparacyjnych. Mówimy o nich wówczas, gdy osiągnięcie pożądanego stanu w przyszłości (celu) zależy od zbioru wzajemnie ze sobą powiązanych decyzji, którym towarzyszy zastosowanie środków zwięk-sząjących prawdopodobieństwo osiągnięcia celu. Wynikiem procesu planowania (projektowania) jest określony plan (projekt), w tym przypadku o noszący się do sfery edukacyjnego i zawodowego funkcjonowania jednostki. W procesie jego powstawania jednostka podejmuje liczne decyzje czą^stk°we przybliżające ją do konstrukcji określonego planu (projektu) ^ania* ^ planach (projektach) edukacyjno-zawodowych wyodrębniali de^⁸ .^S^^nc*^romy ^wzajemnie sprzężonych i warunkujących się sekwen-ⁿyjeT^^{1 edukac}^ⁿy^c^ * zawodowych. Etap adolescencji skoncentrowa-_0ne jed^W^^aW(*^Z*^{e rea}^ⁿ*^e Kownie wokół decyzji edukacyjnych, nie mogą mniej ^    ^ ^rozP^a^^ry^wane w izolacji od ewentualnych bardziej lub

sób    ^samo°k^reśleń zawodowych, do których mają w spo-

^0czywista⁰ⁿ>f ^m*^ode£° ^cz*^owieka doprowadzić lub które są przynajmniej nie) adol^ ^1C^ ^konsekwencJ^» ukierunkowującą (choć nie deterministycz-cscenta w jego przyszłym życiu.

33