464 465 (4)

464 CIfit III. PodUim makroekonomii

w poprzednim rozdziale. Istnieją także nicsformalizowanc powiązania regulacyjne, które choć nic zapisane w prawic stron, mogą być skuteczne (np. koordynacja polityki ekonomicznej poszczególnych, głównych państw zachodnich dokonywana w ramach spotkań ich przywódców i ministrów finansów).

Przedstawiony wyżej w zarysie problem równowagi bilansu płatniczego ma swój instytucjonalny wyraz w stosunkach międzynarodowych w postaci Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW). Jest to organizacja założona w 1944 r.. grupująca 184 państwa; jej członkiem od 1986 r. jest również Polska.

Ułatwienie utrzymywania równowagi bilansów płatniczych jest jednym z ważniejszych celów MFW. Kraje członkowskie, utrzymując w nim część rezerw obcych walut i złota oraz wkład własnej waluty, przez pożyczki tych funduszy ułatwiają sobie wzajemnie dokonywanie operacji stabilizujących bilanse płatnicze przy pożądanych relacjach kursów walutowych. MFW koordynuje poczynania członków i nadzoruje przestrzeganie reguł odnoszących się. z jednej strony, do polityki monetarnej i polityki bilansu płatniczego poszczególnych państw, z drugiej zaś strony, do wykorzystania zasobów Funduszu udzielonych państwom w formie pożyczki na cele zlikwidowania ich nierównowagi płatniczej. Inaczej mówiąc, zadaniem MFW' jest dyscyplinowanie działań państw członkowskich tak. aby nic dopuściły do powstania nierównowagi w ich bilansach płatniczych, oraz pomoc w przypadkach, gdy owa nierównowaga mimo wszystko wystąpi.

Wraz z MFW' powstał Międzynarodowy Bank Odbudowy I Rozwoju, zwany popularnie Bankiem Światowym. Prawic wszystkie kraje będące członkami MFW należą zarazem do Banku Światowego. Obecnie głównym jego zadaniem jest udzielanie długoterminowych kredytów finansujących rozwój gospodarki przede wszystkim w krajach Trzeciego Świata. Bank obejmuje swoją działalnością Europę Środkowo-Wschodnią, m.in. udzielił Polsce kredytów na sumę 5,4 mld USD.

W powiązaniu z Bankiem Światowym działają trzy instytucje: Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju. Międzynarodowa Korporacja Finansowa oraz Agencja Gwarancji Inwestycji Wielostronnych. Stowarzyszenie zajmuje się udzielaniem pożyczek na ulgowych warunkach, zbliżonych do pomocy gospodarczej. dla Trzeciego Świata. Korporacja wspiera kredytami prywatne inwestycje krajów zachodnich dokonywane w krajach rozwijających się. natomiast Agencja wspiera takie inwestycje gwarancjami, chroniąc je przed niektórymi rodzajami ryzyka.

Nową międzynarodową instytucją finansową, o szczególnym znaczeniu dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej, jest Europejski Bank Odbudowy I Rozwoju (EBOiR). Założony został w 1991 r. przez grupę państw wysoko rozwiniętych oraz kraje Europy Środkowo-Wschodniej w celu wspierania przemian strukturalnych w reformujących się gospodarkach naszej części kontynentu. Kapitał zakładowy EBOiR wynosił początkowo 10 mld euro: podwojono go w 1997 r. Dotychczasowo zaangażowanie EBOiR koncentruje się na wspieraniu rozwoju sektora prywatnego. Do połowy 2004 r. kilkadziesiąt polskich przedsięwzięć uzyskało pożyczki lub wkłady kapitałowe na łączną kwotę 2,8 mld euro.

Inną instytucją, której powiązania z Polską będą przybierać na znaczeniu ze względu na proces integracji z Unią Europejską, jest Europejski Bank Inwestycyjny (EBI). Jest on autonomiczną instytucją finansową działającą w obrębie Unii. Założony w 1958 r. w oparciu o postanowienia Traktatu Rzymskiego ustanawiającego Europejską Wspólnotę Gospodarczą. EBI jest bankiem kredytującym przedsięwzięcia zgodne z celami politycznymi UE. Zasób)- Finansowe EBI pochodzą z międzynarodowego rynku kapitałowego. EBI udzielił Polsce pożyczek na łączną sumę ponad 6 mld euro. głównie na rzecz modernizacji infrastruktury transportowej i ochrony środowiska.