476 477 (2)

476 URAZY 1 USZKODZENIA SPORTOWE

XVI. Zakończenie¹

Pod pewnym względem ostre urazy sportowe w sporcie wyczynowym przypominają uszkodzenia wojenne, gdyż i jedne i drugie dotyczą w większości młodych osób w pełni zdrowia i wydolności fizycznej zaś działania wykonywane są przy współudziale całkowitego zaangażowania psychicznego.

Urazy sportowe to ryzyko nieodłącznie związane z samym uprawianiem danej dyscypliny sportowej, kształtujące się podobnie jak ryzyko zawodowe itp. I tu. i tam etiologia i patomechanika urazów jest zbliżona i stanowi wynik określonego splotu okoliczności. Jednak, pomijając nieszczęśliwe wypadki w wybranych dyscyplinach, jak np. automobilizm, najczęściej mamy do czynienia z typowymi uszkodzeniami przeciążeniowymi narządu ruchu.

Uszkodzenia rozwijają się skrycie i podstępnie, powstają z reguły na podłożu przedwcześnie zużytych czy zwyrodniałych tkanek. Pomijając niezwykle rzadko występujące obecnie tzw. złamania zmęczeniowe, najczęściej „zmęczeniowemu” uszkodzeniu ulegają ścięgna, więzadła, mięśnie i torebki stawowe. Właśnie te uszkodzenia, z racji ich rozpowszechnienia wśród sportowców oraz charakterystycznego obrazu klinicznego, stanowią specyficzne uszkodzenia narządu ruchu w świecie sportu i wymagają określonej doktryny leczniczej.

Do nich należy zaliczyć przerwania ścięgien tak ważnych mięśni, jak mięśnia trójgłowego łydki czy dwugłowego ramienia, uszkodzenia stożka ścięgni-stego barku, uszkodzenie torebki stawu skokowo-piszczelowego od przodu, uszkodzenie więzadeł kolana i aparatu łękotkowego oraz wiele innych.

Żadne uszkodzenia Inawet mikrouszkodzenie - sumujące się i nakładające na siebie) tkanek narządu ruchu nie goją się bez śladu. Pomijając uszkodzenia kośćca. w obrębie narządu ruchu nie ma restitutio ad integrum. Do wygojenia uszkodzenia dochodzi jedynie przez zastąpienie wysoko wartościowej i wyspecjalizowanej tkanki (mięśniowej, ścięgnistej, więzadłowej itp.) tkanką niepełnowartościową. W efekcie, wielokrotnie maltretowany stłuczeniami czy naderwaniami mięsień przedstawia się z czasem konglomerat blizn i komórek mięśniowych różnej utracie stopnia kurczliwości, siły i wytrzymałości.

1

Uważny czytelnik znajdzie tutaj pewne powtórzenai ze wstępu książki. Uczyniono to celowo, gdyż już przed wiekami ktoś powiedział: ..Repetitio mater studiorum esr".