476 477 (3)

Jeżeli z jakichkolwiek względów trudno jest określić U_miB, można przyjąć wartość rzędu 0,7 E.

Otrzymane wzory umożliwiają określenie stałej czasowej układu odsprzęgającego niezbędnej do stabilnej pracy wzmacniacza. Jednakże w praktyce warunek ten staje się niedostateczny. Jeżeli układy odsprzęgające znajdują się w obwodach zasilania, napięcie pasożytnicze sprzężenia zwrotnego, dochodzące do elektrody sterującej elementu wzmacniającego rośnie wraz zfe zmniejszeniem częstotliwości. Jeżeli na dolnej częstotliwości roboczej napięcie pasożytniczego sprzężenia wynosi znaczną część napięcia sygnału, to zmienia ono napięcie wyjściowe stopnia na tej częstotliwości, a więc wytwarza dodatkowe zniekształcenia częstotliwościowe na dolnych częstotliwościach. Aby charakterystyka częstotliwościowa wzmacniacza nie ulegała w praktyce zmianom, dodatkowo zniekształcenia częstotliwościowe na dolnej częstotliwości powinny być przynajmniej 2... 3 razy mniejsze niż zniekształcenia dopuszczalne dla danego stopnia. Wynosi to zgodnie z tablicą 9.2 0,1... 0,5 dB. Stąd dopuszczalny współczynnik dodatkowych zniekształceń częstotliwościowych na dolnej częstotliwości roboczej M_dd wyrażony w jednostkach względnych powinien się znajdować w.granicach

M_dll = 1,012... 1,06    (9.57)

A

Opierając się na (7.5) można dla danego przypadku napisać

^{= 1 (958)}

= = 1 —

gdyż wartość M_dj zostanie określona jako stosunek współczynnika wzmocnienia wzmacniacza na średnich częstotliwościach, gdzie brak jest rozpatrywanego sprzężenia zwrotnego do wzmocnienia na dolnej częstotliwości, gdzie to sprzężenie istnieje.

Przesunięcie fazy między napięciem sprzężenia pasożytniczego U_ps a napięciem sygnału U„._t, zmienia się w szerokich granicach i jego określenie dla każdego pojedynczego stopnia jest utrudnione.

Dlatego przy określeniu na podstawie (9.58) dopuszczalnej wartości U„, weźmiemy przypadek najbardziej niekorzystny, tzn. przesunięcie fazy między U_BS a U_wtl równe 180°. Rozwiązując przy takim założeniu zależność (9.58) względem U_p„ przyrównując to ostatnie do wartości dopuszczalnej napięcia sprzężenia pasożytniczego Upj, a Uwti do wartości amplitudowej sygnału napięcia Ujm oraz przechodząc do modułów otrzymamy

Upd = (Mdd—l)U,_m    (9.59)

Stosunek napięcia sprzężenia pasożytniczego dochodzącego do elektrody sterującej U_pt = ft_mU_p przy braku układu odsprzęga-jącego do dopuszczalnej wartości napięcia sprzężenia pasożytniczego JJ„d wskazuje, ile razy układ odsprzęgający powinien osłabić napięcia sprzężenia pasożytniczego na dolnej częstotliwości roboczej /*. Oznaczmy ten stosunek symbolem F₀ i nazwijmy go współczynnikiem odsprzężenia

(9.60)

_ U_P.    fi_mUp

⁰ Upd    U„d

Podstawiając do (9.60) zamiast U_p i U_pd ich wartości z (9.35) i (9.59) oraz zakładając wartość Z_p, dla dolnej częstotliwości, otrzymamy wzór określający wymagany współczynnik odsprzężenia dla dowolnego stopnia wzmacniacza

(9.61)

p    0,159 Prn^amk

⁰ fdC_gU_tmn{M_dd-l)

Z rysunku 9-14 wynika, że układ CfR/ osłabia doprowadzane do niego napięcie w stosunku UJUz. Ze wzoru (9.43) wynika, że moduł stosunku UJUn. na dolnej częstotliwości roboczej równy F₀ wynosi

F₀ = ^1 +(«d Ci    w_d Ci Rf    (9.62)

gdyż zazwyczaj F₀ 1.

Podczas obliczania układów odsprzęgających dla wzmacniacza wielostopniowego oblicza się wartość F₀ dla każdego stopnia (z wyjątkiem ostatniego) na podstawie wzoru (9.61), podstawiając do niego U,_m i M_dd następnego stopnia i otrzymuje się w ten sposób F₀₁ dla pierwszego stopnia, F₀₂ dla drugiego itd.

Przy szeregowym połączeniu układów C_tR_f wartości współczynników odsprzęgających są mnożone przez siebie i dlatego w wielostopniowym wzmacniaczu o szeregowym włączeniu układów C,Ri niezbędna wartość współczynnika odsprzężenia filtru danego stopnia F'₀ określa się jako stosunek obliczonych na podstawie wzoru (9.61) wartości F₀ dla danego i następnych stopni:

(9.63)

Dla układu ostatniego filtru odsprzęgającego F'₀ będzie się równało F₀ dla stopnia przedostatniego, obliczonego na podstawie

477