Woda i pożywienie
W sytuacjach ekstremalnych nasz organizm pobiera zapasy energii zmagazynowane w postaci tkanki tłuszczowej, jednak brak żywności prowadzi do problemów z utrzymaniem właściwej temperatury ciała i osłabia system odpornościowy. Gdy skończą się zapasy, pora poszukać pożywienia w najbliższym otoczeniu.
Warto pamiętać
Potrzeby energetyczne
Podczas pracowitego dnia nasz organizm spala około 4500 kalorii. Podczas prostych czynności (stanie, siedzenie, rozpalanie ogniska i podobne) spalamy około 70 kalorii na godzinę. Średnie zapotrzebowanie energetyczne organizmu podczas spoczynku to 45 kalorii na godzinę. W warunkach ekstremalnych unikamy zbędnego wydatkowania energii.
Zachowanie właściwej diety jest równie ważne, jak samo zdobycie podstawowych produktów żywnościowych. W diecie powinny znaleźć się pokarmy bogate w tłuszcze, białka, węglowodany, minerały i witaminy. Gdy ich zabraknie, organizm wytworzy energię z białka, jednak ucierpią na tym określone funkcje życiowe.
Lekkostrawne źródło energii. Węglowodany zapobiegają ketozie (mdłości spowodowane zbyt szybkim spalaniem tkanki tłuszczowej podczas głodówki). Węglowodany przyjmują dwie postaci: cukier (w miodzie, syropie i melasie) oraz skrobia (w zbożach, korzeniach i bulwach).
Skoncentrowane źródło energii. Tłuszcze są spalane powoli i wymagają przyjmowania właściwej ilości wody. Tłuszcze znajdziemy w mięsie, rybach, jajach, mleku, orzechach oraz niektórych warzywach i grzy-Źródła energii bach.
Tłuszcz: 1 g wytwarza 9 kalorii. Węglowodany: 1 g wytwarza 4 kalorie.
Białka: 1 g wytwarza 4 kalorie.
Kolejne źródło energii. Białko znajdziemy w mięsie, rybach, jajach i produktach mlecznych. Źródłem biał-68 | chcesz wiedzieć więcej? Szkoła przetrwania k,i są również orzechy, zboża i grzyby. Białko zwierzęce uwiera wszystkie aminokwasy niezbędne dla organi-•mu człowieka. Białka w produktach roślinnych nie posiadają wszystkich potrzebnych aminokwasów.
zapamiętaj
Bezpieczne rośliny
► Fakt spożycia rośliny przez zwierzę nie świadczy o jej nieszkodliwości dla organizmu człowieka.
► Nie wszystkie części roślin uznanych powszechnie za jadalne są bezpieczne dla naszego organizmu. Każdą część rośliny (liście, łodygi, owoce
i korzenie) przed spożyciem należy poddać oddzielnym testom jadalności.
Rośliny jadalne
W samej Europie znamy przeszło 10 000 gatunków roślin jadalnych. Niektóre z nich nie posiadają większych wartości odżywczych. Przed wyprawą warto poznać wartość odżywczą miejscowych gatunków.
Pożywienie | 69
I )o najważniejszych minerałów zaliczymy wapń, fosfor, ■.ód, chlor, potas, siarkę i magnez. W mniejszych ilo-m lach potrzebujemy również żelaza, fluoru i jodu. Każdy z wymienionych minerałów jest nieodzownym elementem zrównoważonej diety.
Mikroelementy to pierwiastki chemiczne występujące w organizmie w śladowych ilościach, jednak ich zna-i /(>nie jest bardzo duże.
I )la prawidłowego funkcjonowania organizmu niezbędna jest obecność dwunastu witamin. Witamina I) powstaje w skórze pod wpływem światła. Witamina l< iest wytwarzana przez bakterie obecne w jelitach. 1’ozostałe witaminy są przyjmowane z pokarmem. Niedobory witamin prowadzą do następujących schorzeń: bori-beri, szkorbut, krzywica i pelagra. Witamina A zapobiega chorobom oczu.
W niemal każdym zakątku Ziemi znajdziemy rośliny ja-d.ilne. Produkty roślinne są bogate w witaminy, mine-i.iły, białka i węglowodany. Niektóre rośliny są również lódłem tłuszczu. Wszystkie rośliny jadalne pozwalają uśmierzyć głód.
Poszukiwania produktów roślinnych powinny być prowadzone w sposób zorganizowany. Zebrane produkty