434 435 (4)

cniema selektywnego Rwy) *= 80 kfi; jego oporność wewnętrzna R = = 165 kQ; współczynnik amplifikacji K« = 4200; wejściowa oporność następnego stopnia R,_tey = 500 Q.

Obliczymy przekładnię, niezbędną dla dopasowania obwodu wejściowego i wyjściowego, zapewniającą maksymalne wzmocnienie

_{n =} iL^-|/^£L

Zi 1 Rwyl ³    80 • 1

0,079

500

ZI    ' Rwy) 1    80 • 10³

Przy tej przekładni oporność obwodu sprzężenia między stopniowego

wyniesie

Rwy] 80 • 10*

R_m =    = -= 40 • 10³ O

Dla częstotliwości rezonansowej f, = 1 kHz z tablicy 8.1 znajdziemy wartość dobroci cewki Ql wynoszącą około 15. Minimalna wartość dobroci obwodu sprzężenia międzystopniowego niezbędna do zapewnienia założonej selektywności wyniesie

S,    S,    10

Qmin ^:

/o

In

v

^A" V    '    ■<

^An

2 • 10³ _ 1-10³ 1 • 10³ 2 • 10³

6,67

Maksymalna wartość dobroci obwodu sprzężenia międzystopniowego. dopuszczalna ze względu na przyjętą wartość zniekształceń częstotliwościowych w danym paśmie przenoszenia wyniesie

Qm.x = -jjj i Ml-l ” ~ ]/1,12*— 1 = 10,2

Opierając się na wartości 0 = 8, spełniającej oba warunki, obliczymy indukcyjność uzwojenia pierwotnego transformatora rezonansowego

Rm Q,-Q)    40 • 10*05 — 8)

_L =    1-— = o,372 H

' aj,QtQ 6,28 • 10³ • 15 • 8

oraz pojemność, która powinna być włączona równolegle do uzwojenia pierwotnego

C

_1

(6,28 • 10*)» 0,372

6,8 • 10-* F

0,068 pF

Przy tak dużej wartości C pojemność wyjściową i przeliczoną pojemność wejściową tranzystora oraz pojemność montażową można pominąć i włączyć równolegle do pierwotnego uzwojenia transformatora pojemność C* - 0.C68 pF.

W celu określenia wzmocnienia stopnia obliczymy przybliżoną wartość oporności rezonansowej obwodu

R₀ = <=J_tLQ, = 6,28 • 10* • 0,372 • 15 = 35 • 10* Q

Po wykonaniu obliczeń konstrukcyjnych cewki indukcyjnej (w danym przypadku transformatora rezonansowego), obliczeń oporności uzwojeń oraz dobroci pierwotnego uzwojenia otrzymane dane można skorygować.

8.2.3. Wzmacniacz ze sprzężeniem zwrołnym

R R

Rys. 8-24. Układ podwójnego mostka Rc typu T

Stopień rezonansowy daje dobre wyniki tylko przy częstotliwości roboczej rzędu kilku kiloherców oraz większej. Przy niższych częstotliwościach indukcyjność obwodu rezonansowego staje się zbyt duża i obwód ma duże wymiary oraz wysoką cenę. Cewka indukcyjna takiego obwodu ma dużo zwojów cienkiego przewodu i jest bardzo czuła na indukcję oraz zakłócenia.

Z tego względu wzmacniacze rezonansowe na częstotliwość roboczą rzędu kilkuset herców oraz mniejszą buduje się przy zastosowaniu układów selektywnych RC. Najczęściej spotykanym układem tego typu jest układ z podwójnym mostkiem T, najprostszą odmianę którego z mostkiem w obwodzie sprzężenia zwrotnego, obejmującego jeden stopień widzimy na rys. 8-24.

Układając równania Kirchhoffa dla takiego mostka oraz rozwiązując je odnośnie współczynnika przenoszenia mostka /J, równego stosunkowi napięcia wyjściowego do wejściowego przy mostku nie obciążonym dla wartości i oznaczeń podanych na rys. 8-24 otrzymamy

4X

1-X*

.oraz oporność rezonansową obwodu sprzężenia międzystopniowego

r„,r„ to-io^ss-io’

R

R_m-t-R„ 40 • 10³ + 35 • 10’

i8,7 • io⁵ a

Pomijając, w celu uproszczenia obliczeń, spadek napięcia na czynnej ■oporności uzwojeń transformatora obliczymy przybliżoną wartość wzmo

cnienia napięcia stopnia

Kjjt-

R

Qa 4" R

4200 • 0,079

18,7 • 10*

165 • lfl’4-18,7 • 10’

34

(8.29)

gdzie X = wRC — częstotliwość znormalizowana.

Przy X = J, tzn. przy w = 1 IRC = u»₀ współczynnik przenoszenia przekształca się w 0, a więc dla tej częstotliwości mostek jest zrównoważony. Jeżeli taki mostek zostanie włączony w obwód ujemnego sprzężenia zwrotnego, to znika ono na częstotliwości cuo

435