1.
2.
3.
4.
5.
SZTUKA SKUTECZNEGO POROZUMIEWANIA SIĘ
Jakie osiągasz korzyści ze swojej pasywności?
Z czego musiałbyś zrezygnować, gdybyś przestał zachowywać się pasywnie i przyjął postawę asertywną?
Jakie osiągasz korzyści ze swojej agresji?
Z czego musiałbyś zrezygnować, gdybyś przestał zachowywać się agresywnie i przyjął postawę asertywną?
Co byś zyskał, przyjmując postawę asertywną?
Wymień co najmniej pięć asertywnych celów. Opisz je jako sytuacje, w których chciałbyś być asertywny. Napisz dokładnie, jak chciałbyś się zachowywać - nie opisuj tego, jak chciałbyś się czuć lub jakim chciałbyś być. Wymień osoby, wobec których chciałbyś zachowywać się asertywnie w danej sytuacji. Oto przykłady asertywnych celów:
1. Chcę umieć powiedzieć „nie” członkom mojej rodziny, kiedy któryś z nich poprosi mnie o naprawienie samochodu.
2. Chcę powiedzieć mojemu mężowi, aby nie przełączał kanałów telewizyjnych, kiedy oglądam program.
3. Chcę przedstawić moje pomysły dotyczące nowego produktu na zebraniu przed szefem i kolegami z pracy.
4. Chcę powiedzieć mojej mamie, jak się czuję, kiedy krytykuje mnie przez telefon.
5. Chcę oddać wadliwy towar zakupiony w sklepie i otrzymać zwrot pieniędzy.
Twoje asertywne cele: 1........................................
3 ........................................
4 ........................................
5 ........................................
Większość nas wyraża swoje uczucia i potrzeby w sposób pośredni. Być może nauczono nas w dzieciństwie, że mówienie o sobie i nadużywanie zaimka Ja jest egoizmem. A może boimy się reakcji innych osób na nasze bezpośrednie komunikaty.
TRENING ASERTYWNOŚCI
Kiedy dzielisz się swoimi myślami pośrednio, zwykle powołujesz się na opinie niewidzialnego eksperta: „Mówią, że gospodarka jest w coraz gorszym stanie. Oczywiście, niektórzy twierdzą, że jest lepiej. Nie wiadomo, komu ufać”.
Pośredni komunikat dotyczący uczuć może brzmieć tak: „Właśnie zwolnili cały nasz wydział. Wiesz, jak się człowiek czuje w takiej sytuacji. Pracujesz tyle lat i wszystko kończy się w jednym momencie. To frustrujące, ale co można zrobić. Wracasz do domu i czekasz”.
Kiedy nie potrafisz wyrazić swoich potrzeb bezpośrednio, posługujesz się aluzjami: „Wygląda na to, że dzisiejszy dzień doskonale nadaje się na wyjście... co ty na to?”. Albo jeszcze gorzej: „W gazecie piszą, że w najbliższą niedzielę są pokazy akrobacji powietrznych” lub zupełnie enigmatycznie: „Ojej, ale dzisiaj jest ładny dzień”.
Jeżeli masz szczęście i twój rozmówca jest uważnym słuchaczem, być może zrozumie twoje uczucia i życzenia. Jednak komunikacja asertywna nie pozostawia niczego przypadkowi.
Komunikaty asertywne składają się z trzech części:
1. Opis sytuacji z twojej perspektywy.
2. Twoje uczucia związane z daną sytuacją.
3. Twoje życzenia związane z sytuacją.
Oto kilka przykładów asertywnych wypowiedzi, w których są widoczne poszczególne części:
„Kiedy pomyślę o wygłoszeniu przemówienia, denerwuję się. Od momentu, kiedy wczoraj powiedziałeś mi, że mam przemawiać na następnym walnym zebraniu zarządu, czuję, że nogi się pode mną uginają. Uświadomiłem sobie, że nie chcę wygłaszać tego przemówienia. Proszę, znajdź kogoś innego”.
„Myślę, że mamy ze sobą dużo wspólnego. Dzisiejszy wieczór spędzony razem był bardzo miły. Chcę cię lepiej poznać i chciałbym znów się z tobą umówić w następny piątek”.
„Poświęcamy dużo czasu na omawianie tego, co dzieje się u ciebie w pracy. Czuję się poirytowana i nieco znudzona, kiedy wracasz do domu i omawiasz sprawy zawodowe. Chciałabym opowiedzieć ci o moim dniu. Chcę także, abyśmy rozmawiali o nas - o tym, jak się czujemy, kiedy jesteśmy razem”.