70

probówek odparować prawie do sucha nad łagodnym płomieniem, ciągle wstrząsając i po oziębieniu dodać do wszystkich probówek po 2 ml stężonego kwasu siarkowego (2 ). Po dokładnym wymieszaniu wstawić je do wrzącej łaźni wodnej na 20 min. Następnie całość szybko oziębić pod kranem strumieniem wody wodociągowej i z każdej próby pobrać do probówek po 0,2 ml roztworu. Próbę odczynnikową przygotować odmierzając do czystej probówki 0,2 ml stężonego kwasu siarkowego (2 ). Do wszystkich probówek dodać po 4 ml odczynnika wanilinofosforowego (2), dokładnie wymieszać i po 25 min mierzyć absorbancję w fotometrze typu Spekol przy 530 nm, nastawiając przyrząd na zero wobec próby odczynnikowej. Na podstawie uzyskanych wartości wykreślić krzywą zależności absorbancji od ilości tłuszczu w próbie.

2. Oznaczanie zawartości lipidów w surowicy. Otrzymaną w kolbie miarowej na 10 ml surowicę dopełnić do kreski wodą i dokładnie wymieszać. Następnie do suchej probówki pobrać 0,1 ml tego roztworu, dodać 2 ml stężonego kwasu siarkowego (2 ), wymieszać i wstawić do wrzącej łaźni wodnej na 20 min. Hydrolizat schłodzić pod strumieniem wody wodociągowej, po czym postępować jak przy wykonywaniu krzywej wzorcowej.

Opracowanie wyników

Studenci indywidualnie wykreślają krzywą wzorcową, nanosząc na papier milimetrowy wartości zależności absorbancji od ilości tłuszczu w próbie. Naniesione punkty powinny odpowiadać średnim wartościom z obu powtórzeń dla każdego stężenia tłuszczu. Przy oznaczaniu zawartości lipidów w surowicy należy z wartości absoibanqi odczytać na krzywej zawartość tłuszczu i po uwzględnieniu schematu rozcieńczeń wyliczyć procent tego składnika w surowicy. Dość ml surowicy, otrzymanej w kolbie miarowej, poda prowadzący ćwiczenia po otrzymaniu od studenta średniej wartości absorbancji uzyskanej w oznaczeniu.

Pytania

1.    Co to są tłuszcze właściwe oraz tłuszcze złożone? Co jest wspólną cechą wszystkich tłuszczów? Napisać ogólny w^ór triacyloglicerolu.

2.    Omówić budowę chemiczną wosków. Podać trzy przykłady wosków zwierzęcych.

3.    Które z tłuszczów' złożonych są najbardziej rozpowszechnione i najlepiej poznane? Napisać wzór kwasu fosfatydowego.

4.    Napisać nazwy i w^ory trzech związków organicznych o charakterze zasadowym, które mogą być elementami składowymi glicerofosfolipidów.

5.    W jaki sposób kwasy tłuszczowe estryfikujące glicerol wpływają na właściwości chemiczne i fizyczne tłuszczów' właściwych? Wymienić nazwy trzech kwasów tłuszczowych nienasyconych oraz napisać ich wzory.

6.    Wymienić czynniki w^rpływające na poziom tłuszczów w surowicy krwi. Jaka jest całkowita zawartość tłuszczów w surowicy krwi w' warunkach prawidłowych?

7.    Na czym polegają metody w^fagowe Dościowego oznaczania tłuszczów w materiale biologicznym? Podać wady i zalety tych metod.

8.    Omówić zasadę metody Zollnera i Kirscha. Podać, do jakiej grupy metod należy.

59