86 (99)

80    POŁĄCZENIA SZKŁA Z METALEM

cały czas trwania procesu miejsce stapiania nagrzewane jest płomie- i niem gazowo-tlenowym lub też płomieniem wodorowo-tlenowym. Naj- J właściwsza temperatura stapiania zależy od rodzaju użytego szkła i za-1 wiera się w zakresie 1000 -f-1200°C.

Inny sposób powlekania szkłem polega na nasunięciu na nieco ochłodzony po utlenieniu przepust wolframowy dobrze dopasowanej rureczki szklanej. Poczynając od jednego końca rureczki stapia się ją z metalem na całej długości, a następnie dociska stopione szkło specjalną łopatką w celu usunięcia powietrza.

Powierzchnia zetknięcia przepustu wolframowego ze szkłem posiada charakterystyczną barwę metaliczną albo czerwonobrązową do słomko-wożółtej, podczas gdy dobrze wykonane złącze molibdenowe ma barwę metaliczną albo brązowoczekoladową.

Powlekanie przepustów szkłem, czyli tzw. perełkowanie, ma na celu uchronienie powierzchni od zbytniego utlenienia w czasie stapiania przepustów ze szkłem np. talerzyka, a przede wszystkim pozwala na dokładne stopienie perełki z metalem.

Przygotowane w ten sposób przepusty mogą być następnie, w zależności od przeznaczenia, wprasowane w talerzyki szklane na odpowiedniej prasie (najlepiej dociskanej pneumatycznie) lub też wtopione w płaszcz zestawu (rys. 3-38 i 3-39) na maszynie zwanej zestawiarką.

W matrycę prasy wkłada się do odpowiednich otworów przepusty, np. wolframowe perełkowane, a następnie nakłada się na nie talerzyk płaski z odpowiednio dopasowanymi otworami (talerzyki otrzymuje się przez prasowanie szkła płynnego w hucie szkła). Przez nagrzewanie palnikami gazowo-tlenowymi następuje stapianie szkła talerzyka ze szkłem perełki. W wyniku tej operacji szkło „ściąga” się ku środkowej części matrycy, a równocześnie ku przepustom. Uderzeniem odpowiednio uformowanego stempla uzyskuje się żądany kształt talerzyka z wprasowanymi przepustami metalowymi. Otrzymany w ten sposób talerzyk podlega procesowi odprężania w piecach (odprężarkach) elektrycznych o dokładnie mierzonej temperaturze.

Wprasowywanie przepustów nieperełkowanych powoduje, że połączenie (lub połączenia) mogą być nieszczelne.

Zestaw spłaszczowy wykonuje się na maszynie zwanej zestawiarką. Do otworów w bloczku maszyny wkłada się przepusty perełkowane. Na przepusty nakłada się stopkę, wywiniętą kryzą do góry, oraz wkłada się (gdy zachodzi potrzebą) rurkę pompową do odpowiedniego uchwytu zapewniającego osiowe położenie w stosunku do stopki. Do wystającego końca rurki pompowej przyłącza rurkę gumową, przez którą wdmuchuje się powietrze w celu uzyskania otworu umożliwiającego wypom-