64 POŁĄCZENIA SZKŁA Z METALEM
żania możemy wybrać, jak to wynika z rozważań teoretycznych metodę postępowania umożliwiającą uzyskanie naprężeń o pożądanym dla danego typu złącza kierunku (ściskanie lub rozciąganie) i wartości
Rys. 3-10. Rodzaje naprężeń: a) i b) różne typy złącz
1 — metal; 2 — szkło; P0— naprężenie osiowe; pp— naprężenie promieniowe; Ps — naprężenie styczne
(która nie zawsze powinna być równa zeru).
W zależności od sposobu postępowania przy stapianiu, a szczególnie przy odprężaniu złącza powstałe w szkle naprężenia mogą być naprężeniami ściskającymi lub rozciągającymi. Ze względu na kierunek w stosunku do osi symetrii złącza dzielimy naprężenia na promieniowe, osiowe i styczne (rys. 3-10).
W tablicy 3-1 podano kierunki i rodzaj naprężeń dla dwóch typów złącz (rys. 3-10 a i b) w przypadku uzyskania, wskutek odpowiedniego odprężenia, dodatnich bądź ujemnych wartości.
Na rys. 3-11 przedstawiono dwie krzywe wydłużenia względnego dla pewnego metalu 1 oraz szkła 2. Współczynnik liniowej rozszerzalności cieplnej szkła jest większy od tego samego współczynnika dla metalu.
Tablica 3-1
Kierunki i rodzaj naprężeń złącz uwidocznionych na rys. 3-10
<s |
Kierunek naprężeń |
Złącze typu a i Złącze typu b | |
Rodzaj naprężenia | |||
Dodatnie1) «m > «sz |
promieniowy |
rozciąganie |
ściskanie |
osiowy |
ściskanie |
ściskanie | |
styczny |
ściskanie |
ściskanie | |
Ujemne1) «u < «sz |
promieniowy |
ściskanie |
rozciąganie |
osiowy |
rozciąganie |
rozciąganie | |
styczny |
rozciąganie |
rozciąganie |
») am = a metalu, agZ = a szkła
Jeżeli różnica rzędnych wyrażona będzie np. odcinkiem AC, a zatem naprężenia proporcjonalne do wielkości tego odcinka będą zbyt duże, nie może być mowy o wykonaniu złącza (rys. 3-9) przy zastosowaniu poprzednio opisanego sposobu odprężania, ponieważ krzywe nie przecinają się w granicach temperatur odprężania.