87 (141)

# ROZWIĄZANIA ZADAŃ 1'onlnui piulNlawowy

ROZWIĄZANIU ZADANIA 54. Podział enzymów proteolitycznych może przedstawiać się następująco:

proteazy

(enzymy proteolityczne)

^ \

endopoptydazy    egzopeptydazy

karboksypeptydazy aminopeptydazy

ROZWIĄZANIE ZADANIA 55. Aminokwasy egzogenne muszą być dostarczane z pokarmem, ponieważ organizm człowieka nie jest w stanie ich sam wytwarzać. Analizując dane z tabeli można stwierdzić, iż:

-    wołowina jest lepszym źródłem aminokwasów egzogennych (histydyny, lizyny, treoni-ny) niż mleko krowie; jedynie w przypadku izoleucyny lepszym źródłem jest mleko,

-    soja jest najlepszym z wymienionych produktów roślinnych, źródłem aminokwasów egzogennych.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 56. Spośród przytoczonych zaleceń zdrowego odżywiania się człowieka, zapobieganiu otyłości bezpośrednio służą:

IV - spożywaj tłuszcze (zwłaszcza zwierzęce) z umiarem - nadmiar tych wysokokalorycznych związków, odkładany na zapas, prowadzi bezpośrednio do nadwagi,

VI - nie objadaj się słodyczami - tzw. „puste kalorie” zawarte w słodkich, wysokokalorycznych produktach o małej wartości odżywczej, powodują odkładanie się zapasów w postaci tkanki tłuszczowej, co prowadzi do otyłości.

Prawidłowa odpowiedź to B.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 57. Przyczyny powstawania dodatniego bilansu energetycznego to:

-    nadmiar energii dostarczanej w pokarmie, czyli np. objadanie się, zbyt tłuste posiłki itp.,

-    zbyt niskie wydatkowanie energii, czyli np. mała aktywność ruchowa.

[ROZWIĄZANIE ZADANIA 58. Poziom glikogenu w wątrobie wzrasta po posiłku, kiedy produkty trawienia węglowodanów wchłaniane są z jelita i za pomocą żyły wrotnej, płyną do wątroby. Narząd ten magazynuje nadwyżkę cukrów w postaci glikogenu. Analizując wykres zmian zawartości glikogenu w wątrobie, u osób prawidłowo odżywiających się, można wyciągnąć następujące wnioski dotyczące prawidłowej diety:

- Posiłkami najbardziej kalorycznymi powinny być pierwsze śniadanie i obiad (A) - na wykresie wskazuje na to największy wzrost poziomu glikogenu po tych posiłkach,

- Kolejne posiłki powinny być spożywane co 3 - 4 godziny (C).

Pozostałe stwierdzenia są błędne.

ROZWIĄZANIE ZADANIA 59. W zadaniu należy odnieść się do przytoczonych czterech sformułowań dotyczących wpływu trybu życia na zdrowie człowieka - określić, czy są one prawdziwe.

1. Nadmierne solenie potraw może prowadzić do nadciśnienia. Prawda: stwierdzono, iż istnieje związek między ilością spożywanej w diecie soli, a powstawaniem nadciśnienia tętniczego. Nadmiar soli powoduje gromadzenie się wody w tkankach, co skutkuje wzrostem ciśnienia wewnątrz naczyń krwionośnych.

2. Stosowanie diety ubogiej w wapń może być przyczyną osteoporozy. Prawda: osteoporoza to choroba kości polegająca m.in. na ich deminerałizacji czego skutkiem jest ich kruchość i łamliwość. Przyczyną może być brak w diecie składników mineralnych, głównie wapnia.

3. Szkodliwość stosowania środków dopingujących (np. testosteronu) polega na pobudzaniu przyrostu masy mięśni szkieletowych. Fałsz: ich szkodliwość polega na zaburzaniu wewnętrznej równowagi organizmu, czego skutkiem może być łysienie, gromadzenie wody w organizmie, nadciśnienie, atrofia jąder, ginekomastia i inne.

4. Szkodliwość nadużywania leków objawia się m.in. uszkodzeniami wątroby i nerek. Prawda: wątroba narząd bardzo aktywny w metabolizmie - rozkłada szkodliwe substancje m.in. leki, tak więc przy stosowaniu ich w nadmiarze jest bardzo obciążona, co może doprowadzić do jej uszkodzenia; nerki filtrują krew i usuwają

*

z niej szkodliwe substancje, również leki - większe ich dawki nadmiernie obciążają pracę nerek.