amat urz kr095

linii o izolacji powietrznej jest dość duża i zależy w znacznym stopniu od strat w materiale izolacyjnym. Linia zasilająca tego typu może być stosowana z powodzeniem do zasilania anten z niewielkich odległości, przy małych mocach przesyłanych (do 100 W) i oczywiście wyłącznie w układach linii z falą bieżącą.

Linię dwuprzewodową można też wykonać przez wzajemne skręcenie dwóch izolowanych przewodów. Wprowadza ona jednak bardzo duże tłumienie wskutek strat w izolatorze i dlatego nadaje się do zastępczego stosowania jedynie na małe odległości przy niewielkich mocach przesyłanych.

Przenosząca energię dwuprzewodowa linia symetryczna — wobec wzajemnego znoszenia się przeciwnie skierowanych pól elektromagnetycznych ■— powinna być linią niepromieniującą. Spełnienie tego warunku wymaga umieszczenia przewodów bardzo blisko siebie. W praktyce — w celu zapewnienia odpowiedniej oporności falowej linii — przewody są odsunięte na pewną odległość dość znaczną w stosunku do ich średnicy. Dlatego też nie dochodzi do pełnej kompensacji tych pól, i w związku z tym następuje niepożądane promieniowanie linii. Pogarsza ono oczywiście sprawność anteny i wprowadza zakłócenia w otaczającym obszarze.

Wolna od tej ujemnej właściwości jest napowietrzna linia cztero-przewodowa (rys. 11-10). Jej przewody przepuszczone są symetrycznie

Rys. 11-10. Linia cztero-przewodowa napowietrzna

żewenie

przez otwory w narożach płytek kwadratowych wykonanych z dowolnego małostratnego i nienasiąkliwego materiału izolacyjnego. Przewody przeciwległe (po przekątnej kwadratu) łączy się ze sobą na początku i na końcu linii (lub co pewien odcinek symetryżujący) i w ten sposób otrzymuje się urojone przewody zastępcze obu kierunków umieszczone pozornie w środku geometrycznym całej linii, a tym samym pełną kompen-sacją pól elektromagnetycznych. Wsporcze płytki umieszczone są w odległości około 1 -f- 2 m od siebie.

Oporność falowa linii czteroprzewodowej jest zwykle mniejsza od oporności falowej przeciętnych linii dwuprzewodowych i określa się ją wzorem

w którym:

D — odległość między poszczególnymi przewodami linii, r — promień przewodu linii.

Gdy jeden z przewodów linii dwuprzewodowej otacza sobą jakby rurowym ekranem drugi przewód umieszczony w geometrycznym środku „ekranu” — powstaje tzw. linia koncentryczna niesymetryczna. Jest ona powszechnie stosowana w technice UKF i w wielu innych gałęziach radiotechniki, zapewnia bowiem przesyłanie energii w.cz. bez szkodliwego promieniowania w otoczenie. Podstawową wadą tej linii jest wysoka cena. Rurkę zewnętrzną stanowi tu zwykle plecionka z cienkich przewodów miedzianych, pokryta z zewnątrz cienką warstwą miękkiego materiału plastycznego. Umieszczony współśrodkowo przewód wewnętrzny w postaci pełnego drutu lub giętkiej plecionki, utrzymywany jest koncentrycznie przez krążki lub koraliki rozmieszczone równomiernie wzdłuż całej linii. Krążki, wzgl. koraliki wykonane są z wysoko jakościowego materiału izolacyjnego o niewielkich stratach na częstotliwościach rzędu 100 MHz (rys. 11-11).

Oplot ekranu Płaszcz

W tańszych rozwiązaniach całe wnętrze rurki wypełnia materiał plastyczny, np. polietylen, który utrzymuje wewnętrzny przewód w równomiernej odległości od ścianek przewodu zewnętrznego (rurki). Dzięki takiej konstrukcji linia koncentryczna (zwana także kablem koncentrycznym) jest giętka i zapewnia zlokalizowanie pola elektromagnetycznego we wnętrzu linii. Straty w kablu koncentrycznym zależą także od jakości materiału izolacyjnego i są mniejsze w przypadku konstrukcji z koralikami ceramicznymi. Dzięki temu, że zewnętrzny przewód (plecionka rurowa) jest uziemiany (linia niesymetryczna), kabel ten jest wygodny w instalowaniu w trudnych warunkach lokalizacyjnych (miasta). Mo^vna go wprowadzać bez obawy zmiany tłumicnności do kanałów wentylacyjnych w domach, do wnętrza rury wsporczej anteny itp.

Oporność falowa linii koncentrycznych produkowanych przez przemysł zawiera się w granicach 40 •— 90 O. Bardzo popularny jest kabel