a
4 (2)

gowej oraz przewodzą do niej pobudzenie powstające na obwodzie i kierują na obwód programy działania sformułowane w korze. Jeszcze głębiej napotykamy znowu części tkanki szarej — to jądra wzgórza, najstarsze i najgłębiej położone twory, do których docierają impulsy idące z obwodu i w których są poddawane wstępnej obróbce. Jak nieciekawie i nieatrakcyjnie wygląda mózg — najwyższy wytwór ewolucji, narząd, który odbiera, przetwarza i przechowuje informacje, tworzy programy działania i reguluje ich wykonanie} Nie-

piat

ciemieniowy

bruzda Rolanda (bruzda centralna)

piat

czołowy

piat

potyliczny

móżdżek

piat skroniowy _rd₂gnv’ przedłużony

rdzeń _    ____

Mózg człowieka

wiele wiedzieliśmy o nim do niedawna, o jego budowie i funkcjach; podręczniki były wypełnione niejasnymi hipotezami, z których można było wyłowić zaledwie strzępki rzetelnej wiedzy, przewijającej się wśród fantastycznych domysłów, co powodowało, że mapa mózgu niewiele różniła się od średniowiecznych geograficznych map świata.

Obecnie dzięki pracom wybitnych uczonych z całego świata wiemy o mózgu ludzkim znacznie

więcej i chociaż wiedza ta ciągle jeszcze znajduje się na pierwszym szczeblu prawdziwej nauki, to jednak jest znacznie bogatsza niż te niejasne przypuszczenia, którymi dysponowali nasi dziadkowie. Informacje te pozwalają nam lepiej zorientować się w tym, jakie skutki u naszego bohatera wywołało uszkodzenie mózgu. Można stwierdzić z całą pewnością, iż wrażenie jednolitości i małego zróżnicowania szarej masy, jakie narzuca się nam przy pierwszym zetknięciu z mózgiem, jest w absolutnej sprzeczności z rzeczywistą niezwykle złożoną i wielowymiarową jego funkcją.

Substancja szara — główna część mózgu — nie tylko charakteryzuje się niewiarygodną liczbą komórek nerwowych, podstawowych jednostek działalności mózgu (niektórzy uczeni określają tę liczbę na 14 miliardów, inni wymieniają liczby jeszcze większe), ale również tym ważnym faktem, że te elementarne komórki nerwowe są rozmieszczone w ściśle ustalonym porządku, a odrębne części albo też „bloki” mózgu pełnią ściśle określone i zasadniczo różne funkcje. Świadomie przyjmując szereg uproszczeń, koniecznych przy omówieniu tak skomplikowanych problemów, wyróżniamy w mózgu człowieka trzy ważniejsze części składowe — trzy podstawowe bloki tego zadziwiającego narządu.

— Pierwszy z nich możemy określić mianem bloku energetycznego albo bloku tonusu. Mieści się on w gł^bi mózgu, w obrębie górnych części pnia

— Łuria —. s_wiat utracony 1 odzyskany 33