BadaniaMarketKaczmarczyk3

kie jak: America Online (AOL), CompuServe czy też Microsoft NetWork (MSN). Ich działalność nie ogranicza się tylko do zapewnienia dostępu do Internetu. Klienci tych firm otrzymują także potrzebne im dane pochodzące z ogólnodostępnych źródeł internetowych oraz z chronionych hasłem witryn. W Polsce, jak dotychczas, nie istnieje odpowiednik firmy AOL. Każdy użytkownik Intcrnelu w Polsce może jednak korzystać z usług oferowanych przez dwa największe krajowe portale, czyli Onet.pl (przykład 4.11) oraz Wirtualną Polskę.

4.3

Pomiary pierwotne i wtórne 4.3.1

Przedmiot i istota pomiarów

Podstawową różnicą obu rodzajów pomiarów jest przedmiot pomiaru. Przedmiotem pomiaru pierwotnego jest cecha rzeczy, osoby, zdarzenia lub stanu. Przedmiotem pomiaru wtórnego są dane, czyli wyniki wcześniejszych pomiarów pierwotnych lub wtórnych. W pomiarze pierwotnym stosuje się różne instrumenty pomiarowe. W pomiarach wtórnych główne znaczenie mają zmysły wspomagane środkami służącymi do wyszukiwania, kopiowania, przepisywania, notowania.

Pomiar wtórny, w odróżnieniu od pomiaru pierwotnego, jest działaniem polegającym na „zmierzeniu” danych, które są wynikiem pomiaru pierwotnego lub wtórnego dokonanego wcześniej, zwykle przez inne osoby lub instytucje³.

Pomiarem wtórnym nazywamy (w sensie ogólnym) zbieranie poszukiwanych danych będących wynikiem pomiarów pierwotnych lub wtórnych, przeprowadzonych uprzednio do innych celów przez określone osoby lub instytucje.

Pomiar wtórny nie jest więc pomiarem w ścisłym tego słowa znaczeniu. Potocznie są używane takie nazwy, jak „badania wtórne”, „desk research”, „badania zza biurka” (to ostatnie wyrażenie jest niezbyt udanym tłumaczeniem angielskiego terminu desk research). Żadne z nich nie odzwierciedla wystarczająco precyzyjnie istoty źródła w odróżnieniu od metody zbierania danych z tego źródła. Te dwie ka-

-¹ A. llodoly (Wstęp do badaif rynku, PWG. Warszawa 1961. s. 180) do określania pomiaru wtórnego używa pojęcia „dochodzenie wtórne", odróżniając je od pojęcia „źródło wtórne”. Przykłady źródeł informacji, metody ich pomiaru oraz wiarygodność źródeł wtórnych opisuje szerzej S. Kaczmarczyk. Źródła i wiarygodność' informacji o partnerze zagranicznym, PI HZ. Warszawa 1986.

163