zaburzenia potencji i miesiączkowania (cykle bezowulacyjne), bezpłodność oraz wcześniejsze przekwitanie.
Alkohol wpływa też niekorzystnie na wydzielanie hormonów tarczycy (obniżenie poziomu trójjodotyroniny) i kory nadnerczy (podwyższony poziom kortyzolu) oraz powoduje rozchwianie osi podwzgórzowo-przysadko-wo-nadnerczowej.
^ k ■ Pomimo dość powszechnej opinii, że alkohol i inne
. substancje psychoaktywne wpływają korzystnie na
i wydolność seksualną, często obserwuje się efekt od-
^ wrotny. Wiele tych substancji, z alkoholem włącznie,
ma działanie „odhamowujące” (np. redukuje wstyd i zahamowania u osób nieśmiałych) i poprzez ten mechanizm może rzeczywiście powodować zwiększenie popędu płciowego. Długotrwałe nadmierne picie alkoholu prowadzi jednak najczęściej do osłabienia wydolności seksualnej.
Systematyczne, a niekiedy nawet okazyjne spożywanie alkoholu może, u części mężczyzn, prowadzić do impotencji. Stwierdzono, że wzrost stężenia alkoholu we krwi powoduje zaburzenia wzwodu, opóźnienie ejaku-lacji i osłabienie orgazmu. Z badań wynika, że impotencja może występować nawet u 50% osób długotrwale nadużywających alkoholu. Ponadto u wielu zdarza się, wspomniana wyżej, atrofia jąder i obniżenie płodności. Mechanizm tego zjawiska jest złożony i prawdopodobnie jest skutkiem bezpośredniego toksycznego działania alkoholu na komórki Leydiga oraz wynikiem zaburzeń czynności podwzgórza. Poziom testosteronu może być obniżony, jednakże ostatnie badania dowiodły, że u wielu mężczyzn uzależnionych od alkoholu poziom hormonów płciowych jest prawidłowy.
Wpływ alkoholu na wydolność seksualną-kobiet jest gorzej poznany. Wiele spośród uzależnionych kobiet skarży się na osłabienie popędu płciowego, zmniejszenie wydzielania śluzu pochwowego i zaburzenia cyklu miesięcznego. Często występują zmiany zanikowe jajników i zahamowanie owulacji. Z badań wynika, że kobiety mają obniżoną płodność na skutek zmniejszonej częstości owulacji i większej częstotliwości poronień samoistnych. Picie alkoholu przed okresem pokwitania może opóźnić dojrzewanie płciowe poprzez obniżenie poziomu hormonu wzrostu i hormonu luteinizującego (LH). U kobiet uzależnionych od alkoholu częściej występuje wczesna menopauza. Odrębnym zagadnieniem jest fakt występowania zaburzeń łaknienia u 10-20% kobiet alkoholiczek. Współistniejąca anorexia nervosa lub bulimia,<_>) może pogarszać wydolność seksualną.
Układ odpornościowy składa się z narządów przystosowanych do obrony organizmu przed obcymi substancjami (grasica, śledziona, węzły chłonne, szpik kostny) oraz wyspecjalizowanych komórek takich jak limfocyty oraz makrofagi". Przewlekłe spożywanie alkoholu hamuje funkcje układu odpornościowego co manifestuje się zwiększoną wrażliwością na choroby zakaźne, zapalenie płuc, gruźlicę czy nawet raka. Alkohol upośledza m.in. zdolność limfocytów do spełniania ich funkcji (np. do produkcji przeciwciał przeciw obcym antygenom) oraz osłabia ich aktywność. Powoduje także obniżenie aktywności komórek NK (Natural Killer), które odgrywają ważną rolę w niszczeniu komórek zakażonych wirusem i komórek nowotworowych. Są one istotnym czynnikiem obronnym przeciwko przerzutom nowotworowym. Można powiedzieć, że intensywne picie alkoholu wpływa niekorzystnie na prawie wszystkie funkcje układu odpornościowego.
Układ
odpornościowy
Zmiany skórne Zmiany skórne powstają pośrednio i są skutkiem
i choroby przenoszone działania alkoholu na przewód pokarmowy i wą-drogą płciową trobę. Najbardziej widoczne są przebarwienia
i pajączkowate znamiona naczyniowe (zwłaszcza na skórze twarzy) oraz przekrwienie twarzy z zapaleniem spojówek i obrzękami. Nierzadko towarzyszy im uogólniony świąd, który może poprzedzać wystąpienie objawów marskości wątroby.
Badania wykazały, że u osób pijących alkohol, 5-krotnie częściej niż u osób niepijących rozpoznawano choroby weneryczne (w grupie kobiet 29
razy częściej).
Z nadużywaniem alkoholu wiąże się również zwiększone ryzyko**’ zarażenia chorobami wenerycznymi i wirusem HIV’**’ (AIDS). Jednocześnie wia-
* (przypis z poprzedniej strony) anorcxia i bulimia - zaburzenia łaknienia; anorcxia
- jadtowstręt, brak łaknienia, bulimia - żarłoczność, chorobliwe uczucie głodu, „wilczy głód” (gr. bou-limia=krowi głód).
** limfocyty, makrofagi - komórki spełniające w ustroju rolę obronną.
*** Do ryzykownych zachowań związanych z możliwością zakażenia HIV należą:
- nieużywanie prezerwatywy w kontakcie z przypadkowym partnerem,
- kontakty seksualne z osobami należącymi do grup ryzyka AIDS (np. prostytutki, mężczyźni homo- lub biseksualni oraz osoby przyjmujące dożylnie środki psychoaktywne),
- kontakty seksualne z osobą, której wyniki testów na nosicielstwo HIV nic są znane,
- duża liczba partnerów seksualnych,
- uczestnictwo w stosunku analnym (partner bierny).
**** HIV - Humań Immunode/iciency Virus, wirus wywołujący AIDS (Acquired Immu-ne Dejiciency Syndrome - zespół nabytego upośledzenia odporności).
47