CB i rad 048

48

IV. PODSTAWY RADIOKOMUNIKACJI

Przewidywania teoretyczne Maxwella potwierdził wieloma świetnymi doświadczeniami Henrich Rudolf Hertz w latach 1887-1888. Zdołał on wytworzyć po raz pierwszy nadzwyczaj szybkie drgania elektryczne i wykazać, że wywołują one w otaczającej przestrzeni fale elektromagnetyczne o długościach około jednego metra, które rozchodzą się, odbijają, załamują itd. według tych samych praw, jakie optyka wykryła dla światła. Odkrycie Hertza stworzyło podstawę rozwoju radia. Jednak początkowo nikt nie zdawał sobie z tego sprawy, nawet sam Hertz bardzo sceptycznie zapatrywał się na możliwość praktycznych zastosowań fal elektromagnetycznych.

Od czasu doświadczeń Hertza rozwój radiokomunikacji łączy się bezpośrednio z badaniem drgań elektrycznych.

Wielu wybitnych uczonych przyczyniło się do pogłębienia teoretycznej i praktycznej znajomości drgań elektrycznych i licznymi swymi wynalazkami zbliżyło chwilę ich praktycznego zastosowania.

Uczony rosyjski Aleksander Popow w 1895 r. badając atmosferyczne wyładowania elektryczne, buduje przyrządy przypominające współczesne układy odbiorcze radiotelegrafu; w roku następnym udało mu się uzyskać przekazywanie sygnałów na odległość ok. 2 km. W 1897 r. młody Włoch Guglielmo Marconi uzyskuje radiotelegraficzne połączenie przez Zatokę Bristolską w Wielkiej Brytanii, a w 1901 r. między Wielką Brytanią i Ameryką Północną. Zasługą Marconiego było racjonalne wykorzystanie wszystkich dotychczasowych wynalazków i udowodnienie możliwości ich praktycznego zastosowania. Doświadczenia Marconiego zwróciły uwagę na ten nowy sposób łączności, a zwłaszcza na jego doniosłe znaczenie dla marynarki. Z tą chwilą zagadnienie przesyłania sygnałów drogą radiową przeszło z laboratoriów naukowych do praktycznego wykorzystania.

Marconi w swych pierwszych próbach używał fal elektromagnetycznych

0    długości ok. Im, kierując się analogią między falami elektrycznymi a światłem. Zastosowanie praktyczne tych pierwszych prób nie dało zadowalających wyników w związku z dużymi trudnościami w opanowaniu drgań elektrycznych o tak dużych częstotliwościach, jak też z powodu skomplikowanych zjawisk rozchodzenia się tych fal w przestrzeni. Na skutek tego zarzucono w dalszych pracach posługiwanie się analogiami optycznymi

1    podjęto próby oparcia radiokomunikacji na falach o znacznie większych długościach, rzędu kilometrów. Próby te wobec niespodziewanie dobrych wyników stały się podwaliną szybkiego rozwoju radiotechniki, która jest ściśle związana z rozwojem elektroniki.

Rozwój elektroniki zapoczątkowano w drugiej połowie XIX w. wiąże się z odkryciem wielu zjawisk wykorzystywanych w przyrządach elektronicznych (patrz tab. 3). Wynalezienie najprostszej lampy elektronowej diody,