CB i rad 054

54

IV. PODSTAWY RADIOKOMUNIKACJI

ZJAWISKA W UKŁADZIE NADAWCZYM

Posłużymy się tu pewnymi analogiami. Kulka wahadła matematycznego wychylona z położenia równowagi, albo uderzony koniec wstęgi stalowej zamocowanej z przeciwnego końca - wykonują drgania wzdłuż niewielkiego odcinka łuku, przechodzącego przez położenie równowagi. Mówimy wtedy, że kulka czy koniec wstęgi stalowej wykonują periodyczne ruchy, zwane drganiami harmonicznymi. Wychylenia z położenia równowagi przybierają wartości dodatnie i ujemne, zawarte np. między -a i +a (a - bezwzględna wartość największego wychylenia, zwana amplitudą drgań).

Przejdziemy teraz do opisu mechanizmu powstawania drgań elektrycznych w obwodzie składającym się z oporu R, samoindukcji L i pojemności C, tzw. obwodzie RLC. Zakładamy, że wartość oporu jest bardzo mała. Jeżeli w takim obwodzie naładujemy kondensator, łącząc na chwilę jego okładki z baterią przy rozwartym obwodzie zewnętrznym, jak to wskazuje rysunek, wówczas na okładkach zbiorą się ładunki elektryczne, np. na górnej ładunek dodatni, na dolnej ujemny, a między okładkami powstanie pole elektryczne. Po zamknięciu obwodu nastąpi rozładowanie kondensatora: przez

_ cewkę popłynie prąd elektryczny. Wskutek tego

JT    różnica potencjałów między płytkami będzie ma

leć aż do zera, co pociągnie za sobą znikanie pola elektrycznego między okładkami kondensatora, a powstawanie pola magnetycznego w cewce. Mamy tu zamianę energii elektrycznej na magnetyczną.

Na rysunku 15 wskazano moment, gdy kondensator się rozładował i cała energia jest skoncentrowana w polu magnetycznym cewki lecz równowaga nie jest jeszcze osiągnięta; znikanie pola magnetycznego wywołuje prąd elektryczny płynący

i^cj^M

V" S'

l.

N'

X“3_

Ul

N'

01

6. V

ii>

Rys. 15. Drgania w obwodzie RLC

V'