B

■V _

P-38 Lockheed „LIGHTNING”

Opracowanie graficzne i opis BOHDAN WASIAK - ŁÓDŹ

Prezentowany samolot należał do najciekawszych i być może najbardziej kontrowersyjnych konstrukcji, które weszły do wielkoseryjnej produkcji [ znalazły masowe zastosowanie na wszystkich frontach drugiej wojny światowej. Samolot powstał pod koniec lat trzydziestych w zespole kostruktorskim zakładów lotniczych Lockheed kierowanym przez inż. Halla L. Hibbarda, jako efekt zamówienia na szybki, wysokościowy, jednoosobowy myśliwiec przechwytujący dalekiego zasięgu.

Warunki zamówienia nie precyzowały ani ilości silników ani kształtu płatowca, określały natomiast wysokie jak na owe czasy wymagania techniczne oraz osiągi jakim winien sprostać samolot. Z powodu braku odpowiedniego silnika, który spełniałby wymagane warunki zdecydowano się na zastosowanie dwóch silników wspomaganych sprężarkami oraz niekonwencjonalny, dwukadłubowy układ płatowca z trójkołowym podwoziem.

Nietypowy jak na samolot myśliwski kształt miał wiele zalet; zapewniał dostateczną ilość miejsca na rozmieszczenie turbosprężarek, wydajnych układów chłodzenia, dużych zbiorników paliwa, solidnego podwozia oraz co może najważniejsze skoncentrowanie broni pokładowej w przedniej części kadłuba, co w efekcie dawało tak bardzo pożądaną „dense o-f tire” czyli gęstość ognia. Ponadto dwukadłubot-wy układ zapewniał doskonałą stabilność zarówno podłużną, jak i poprzeczną. Nowością w układach dwusilnikowych był przeciwsobny kierunek obrotów trójłopatowych śmigieł, co miało dodatni wpływ na sitabilność lotu. Wyprodukowano w tym celu specjalną wersję silnika Allison V-1710-II/15 o przeciwnym kierunku obrotów.

Próby naziemne oraz pierwszy lot XP-38 miały miejsce w styczniu 1939 roku. Jeszcze w tym roku opuściła zakłady pierwsza seria 66 maszyn przeznaczonych już dla jednostek lotniczych. Samolot otrzymał nazwę Lightning (Błyskawica). P-38 zarówno w początkowym, jak i późniejszym okresie produkcji ulegał licznym modernizacjom i zmianom. Jak każda nowa i awangardowa konstrukcja przechodził okres tak zwanych chorób dziecięcych. Wprowadzano coraz to mocniejsze jednostki napędowe, zawsze jednak firmy Allison, zmieniono kierunek obrotów śmigieł na zewnętrzny, usunięto niebezpieczne drgania części ogonowej, wprowadzono niezbędne opancerzenie kabiny pilota oraz samo-uszczelniające się zbiorniki paliwa, zmieniono uzbrojenie, układy chłodzenia itd.

Po tych zmianach partia P-38D w ilości 36 maszyn dotarła do jednostek US Air Force w sierpniu 1941 roku. Zresztą już we wrześniu tego roku ukazała się wersja ,.E”. w której zasadniczej zmianie uległo uzbrojenie, a mianowicie 37 mm działko zamieniono na działko kalibru 20 mm o dużej szybkostrzeŁ-ności oraz podwojono pojemność magazynków czterech 12,7 mun karabinów maszynowych.

Do mocnych stron Lightningów należały: duża szybkość zarówno pozioma jak i wznoszenia, duży zasięg i udźwig, znaczna siła ognia oraz możliwość operowania na pułapach powyżej 12 (tysięcy metrów, gdzie były lepsze od niemal wszystkich myśliwców jednosilnikowych. Wspomniane walory uczyniły z P-38 maszynę wręcz uniwersalną o bardzo szerokiej gamie możliwości. W zależności od wersji występowały jako myśliwce przechwytujące zarówno dzienne, jak i nocne (z radarem), myśliwce bombardujące, rozpoznawcze, samoloty wyszukiwania i oznaczenia celów tzw. path-finder, a nawet była spotykana wersja torpedowa.

Po raz pierwszy masowy udział w akcjach bojowy ch wzięły Ligh-tningi w kampanii afrykańskiej, jesień ią 1942 roku; początkowo z niewielkimi sukcesami. Na pułapach poniżej 5 tysięcy metrów możliwo-

Rys. 1