(207)
142
2. Odmiareczkowanie nadmiaru kwasem szczawiowym:
5C202‘ + 2MnO^ + 16H+ = 2Mn2+ + 10C02 + 8H20
Uwaga. W środowisku kwaśnym jony chlorkowe Cl' reagują z nadmanganianem potasowym zgodnie z reakcją:
(208)
lOCl" + 2Mn0' + 16H+ = 2Mn2+ + 5C12 + 8H20
Metoda oznaczania utlenialności w środowisku kwaśnym jest zatem stosowana tylko dla wdd naturalnych, w ktśrych zawartość jonćw chlorkowych nie przekracza 300
Aparatura i odczynniki
1. Łaźnia wodna.
2. Kolbki stożkowe o pojemności 250-300 cm'*.
3. Roztwór kwasu siarkowego 1+3 ch.cz. (utleniony nadmanganianem potasowym). Do trzech objętości wody destylowanej dodać ostrożnie jedną objętość stężonego kwasu siarkowego (1,84). Następnie do gorącego jeszcze roztworu kwasu należy dodać rozcieó-czony roztwór nadmanganianu potasowego w celu utlenienia ewentualnie obecnych w kwasie związków redukujących. Dodawanie roztworu nadmanganianu potasowego przerwać po ukazaniu się słabo różowego zabarwienia, utrzymującego się przez 5 min.
4. Roztwór mianowany 0,0062 mol/ckn* (0,0125 n) szczawianu sodowego (Na^O^). Odważyć 0,8374 g Na2C20^ wysuszonego w temperaturze 393 K (120 °C) do stałej masy, rozpuścić w wodzie destylowanej w kolbie miarowej o pojemności 1 tin*, dodać 50 cra^ roztworu kwasu siarkowego (3) i dopełnić wodą destylowaną do kreski. 1 cm* tego roztworu odpowiada 0,1 mg 02- Przechowywać odczynnik w butelce z ciemnego szkła. Roztwór jest trwały około 3 miesiące.
5. Roztwór mianowany 0,0025 mol/dm* (0,0125 n) nadmanganianu potasowego (KMn0A). W
3 ^
wodzie destylowanej w kolbie miarowej o pojemności 5 dm rozpuścić 2,0 g KMnO^ i dopełnić do kreski. Po upływie 2 tygodni nastawić miano roztworu. W tym celu do kolby stożkowej o pojemności 300 cm* odmierzyć 100 cm* wody destylowanej, 10 cm* roztworu kwasu siarkowego (3) i 10 cm* (dokładnie z biurety) roztworu KMnO^ (5). Umieścić kolbę we wrzącej łaźni wodnej na 30 min. Po wyjęciu z łaźni dodać dokładnie, za pomocą biurety, 10 cm'* roztworu szczawianu sodowego (4) i miareczkować na gorąco roztworem nadmanganianu potasowego (5) do wystąpienia lekko różowego zabarwienia. Zużycie roztworu nadmanganianu potasowego daje utlenialność wody destylowanej. Następnie do tej samej próbki dodać 10 cm* roztworu szczawianu sodowego (4) i miareczkować ponownie na gorąco roztworem nadmanganianu potasowego do wystąpienia różowego zabarwienia.
Roztwór nadmanganianu powinien być w ten sposób nastawiony, żeby 10 cm* KMnO. od-
3 3 ą
powiadało ściśle 10 cm roztworu 0,0125 n Na^O^ (4). Wówczas 1 cm roztworu 0,0125 n
KMnO^ odpowiada 0,1 mg 02. Roztwór ten jest nietrwały i jego miano trzeba sprawdzać
co kilka dni.