272 tlrujju. Przyczyny społeczne i typy społeczne
Które sprawiają wrażenie bezpośrednich przyczyn samobójstwa i Które uważa się za jego zasadnicze warunKi, są w gruncie rzeczy jedynie przypadkowymi czynnikami. Jeśli jednostka ustępuje przed najmniejszym wstrząsem spowodowanym przez okoliczności, oznacza to, że stan, w Którym znajduje się społeczeństwo, czyni z niej Kogoś calKowicie gotowego do samobójstwa. /)
Wyjaśnienie to znajduje potwierdzenie w wielu faKtach. Wiadomo, że samobójstwo jest czymś wyjątKowym u dzieci i że liczba samobójstw maleje u starców, Którzy dochodzą do kresu życia. Jest tak dlatego, że w obu przypadkach człowiek fizyczny stara się zostaćjedynym aspektem jednostki. Społeczeństwo jest jeszcze nieobecne u dzieci, których nie miało czasu ukształtować na swój obraz i zaczyna wycofywać się z życia starców lub, co sprowadza się do tego samego, oni wycofują się z niego. Dlatego też są bardziej samowystarczalni. Mając mniej potrzeb do zaspokojenia przez coś innego niż oni sami, są także mniej narażeni na brak lego, co konieczne do życia. Odporność zwierzęcia nie ma Innej przyczyny. Podobnie, Jhk zauważymy w następnym rozdziale, jeżeli społeczeństwa niższe praktykują samobójstwo, będące Ich cechą, lo o samobójstwie, o którym mówiliśmy, nie
wiedzą prawie nic lub zupełnie nic. Jest tak dlatego, że życie społeczne jest tam bardzo proste, społeczne skłonności jednostek mają taki sam charakter, i wskutek tego niewiele trzeba, aby Je zaspokoić. Jednostki znajdują łatwo na zewnątrz cel, do którego mogą się przywiązać. Niezależnie od tego, gdzie idzie człowiek pierwotny, jeśli może zabrać ze sobą swoich bogów i swoją rodzinę, ma wszystko, czego wymaga jego natura społeczna.
(Powiemy w końcu, dlaczego kobieta łatwiej niż mężczyzna może żyć w izolacji. Kiedy widzi się wdowę, która znosi swój los dużo lepiej niż wdowiec i mniej uporczywie stara się wyjść za mąż, jest się skłonnym sądzić, że ta zdolność do obejścia się bez rodziny stanowi oznakę wyższości. Mówi się, że zdolności uczuciowe kobiety są bardzo silne i dlatego łatwo znajdują zastosowanie poza kręgiem domowym, podczas gdy jej oddanie jest nam konieczne jako pomoc w znoszeniu trudów życia. W gruncie rzeczy, to że ma ona ten przywilej, wynika z tego, iżjej wrażliwośćjest raczej niewielka, a nie rozwinięta. Ponieważ w większym stopniu niż mężczyzna żyje ona poza wspólnym życiem, wspólne życie przenika ją w mniejszym stopniu; mniej potrzebuje ona społeczeństwa, ponieważ jest mniej /socjalizowana. Ma mało potrzeb skierowanych w tę stronę i zaspokajaje niewielkim kosztem. Stara panna uprawiająca praktyki dewocyjne i zajmująca się kilkoma zwierzętami ma wypełnione życie. Jeżeli jest wiernie powiązana z tradycjami religijnymi i jeżeli w związku z tym znajduje w nich pożyteczne schronienie przed samobójstwem, oznacza to, że bardzo proste formy społeczne mogą sprostać wszystkim jej wymaganiom. Natomiast mężczyźniejest w tym ciasno. W miaręjak rozwijają się jego myśli i działalność, coraz bardziej wykracza poza te archaiczne ramy. Oznacza to, że potrzebne mu są inne. Jako bardziej złożona istota społeczna, może pozostać w równowadze tylko wówczas, gdy znajdzie na zewnątrz więcej punktów oparcia. Właśnie dlatego, że jego moralne usposobienie jest zależne od większej liczby warunków, lal wiej ulega ono zakłóceniu. J