119
7.5. Modele osadu czynnego
jących już modeli doprowadziły w roku 1999 do opracowania modelu ASM2d, który pozwalał określić wpływ azotanów(V) na proces biologicznej defosfatacji. W tym samym roku przedstawiony został również model ASM3 stanowiący rozwinięcie modelu ASM1, w którym uwzględniono między innymi magazynowanie substancji zapasowych i oddychanie bakterii nitryfikacyjnych w warunkach tlenowych i beztlenowych. Wszystkie prezentowane modele mają wspólne cechy, które dotyczą:
- sposobu podziału zanieczyszczeń biorących udział w przemianach zachodzących w reaktorze osadu czynnego;
- definicji procesów jednostkowych prowadzonych w reaktorze osadu czynnego;
- budowy równań cząstkowych szybkości reakcji poszczególnych procesów jednostkowych z uwzględnieniem stężeń wszystkich zanieczyszczeń wpływających na te procesy;
- budowy sumarycznych równań kinetycznych dla poszczególnych rodzajów zanieczyszczeń.
We wszystkich modelach stosowany jest podział związków chemicznych występujących
w ściekach na związki rozpuszczalne oznaczane symbolem S oraz związki nierozpuszczalne oznaczane symbolem X. W ramach związków rozpuszczalnych (S) wyodrębniono:
- SF - substancje łatwo rozkładalne biologicznie, które obejmują niskocząsteczkowe kwasy organiczne, alkohole, aminokwasy oraz cukry proste (produkty hydrolizy). Związki zaliczane do tej frakcji mogą być bezpośrednio wykorzystywane przez mikroorganizmy w procesach metabolizmu komórkowego;
- SA- produkty fermentacji, które odgrywają dużą rolę w układach beztlenowo-tlenowych. Dla uproszczenia przyjęto, że wszystkie produkty fermentacji będą wyrażane jako kwas octowy;
- ój - substancje nierozkładalne biologicznie, które obejmują obecne w ściekach dopływających związki oporne na biochemiczny rozkład oraz rozpuszczalne metabolity przemian komórkowych;
- 5^- tlen;
- 5N 2 - azot cząsteczkowy, który jest końcowym produktem procesu denitryfikacji;
- SNH4- azot amonowy, będący sumą zdysocjowanego i niezdysocjowanego amoniaku;
- 5n03 - azot azotanowy(V) i azotanowy (III);
- Sp04 - fosforany(V);
- Ss- rozpuszczone substancje organiczne ulęgające biodegradacji.
Grupę substancji nierozpuszczalnych (A) podzielono na:
- Xs - związki organiczne wolno rozkładające się, do których zaliczono występujące w ściekach polimery wielocząsteczkowe, koloidy oraz zawiesiny. Związki te ulegają adsorpcji na kłaczkach osadu czynnego, hydrolizie przez zewnętrzne enzymy, a następnie rozkładowi;
- Xp - biomasa bakteiii ulegająca endogennemu rozkładowi;
- XST0 - związki organiczne magazynowane w komórkach bakteryjnych;