CCI2014052817

Biocząsteczki: węglowodany

Celuloza

1,4' -/3-glikozydowymi, takimi jak w cełobiozie. Poszczególne cząsteczki celulozy oddziałują ze sobą, tworząc wielkie agregaty utrzymywane przez wiązania wodorowe.

Celuloza składa się z kilku tysięcy jednostek D-glukozy połączonych wiązaniami

CH₂OH

celuloza, polimer l,4'-0-(/3-D-glukopiranozydowy)

OH

Przyroda używa celulozy głównie jako materiału budulcowego nadającego wytrzymałość i sztywność roślinom. Liście, źdźbła traw oraz bawełna składają się głównie z celulozy. Celuloza jest też surowcem do produkcji octanu celulozy, znanego pod nazwą jedwabiu octanowego (ang. rayoń) oraz azotanu celulozy (bawełny strzelniczej). Bawełna strzelnicza stanowi główny składnik prochu bezdymnego, używanego jako ładunek w nabojach artyleryjskich i amunicji strzeleckiej.

Skrobia i glikogen

Ziemniaki, kukurydza i ziarna zbóż zawierają wielkie ilości skrobi, polimeru glukozy, w którym jednostki monosacharydowe są połączone wiązaniem l,4'-a-gli-kozydowym, takim jak w maltozie. Skrobię można rozdzielić na dwie frakcje: frakcję nierozpuszczalną w zimnej wodzie, zwaną amylozą, i frakcję, która się w zimnej wodzie rozpuszcza, zwaną amylopektyną. Amyloza stanowi ok. 20% masy skrobi i składa się z kilkuset jednostek glikozowych połączonych wiązaniami l,4'-a-glikozydowymi.

CH₂OH

HO I CH,OH

amyloza, polimer l,4'-0-(a-D-glukopiranozydowy)

•H

CH,OH

Amylopektyną stanowi pozostałe 80% skrobi i ma bardziej złożoną strukturę niż amyloza. Odmiennie niż celuloza i amyloza, które są polimerami liniowymi, amylopektyną zawiera rozgałęzienia l,6'-a-glikozydowe powtarzające się co ok. 25 jednostek.