choroszy3

143

według pierwszych czterech kryteriów jest oczywisty i nie wymaga bliższych wyjaśnień, przeto w rozważaniach ograniczono się tylko do zamocowań sztywnych i elastycznych. Zasadniczą różnicę między tymi sposobami mocowania uwidoczniają rysunki 5.84 i 5.85. Na pierwszym z nich przedmiot powinien tworzyć z uchwytem jedną całość (rys. 5.84a). Może się jednak zdarzyć, zwłaszcza wówczas, gdy powierzchnia mocowania nie jest obrobiona, że przedmiot podczas obróbki ugnie się lub przesunie pod wpływem siły skrawania, w ślad za czym wartość siły zamocowania ulegnie zmianie, a niekiedy nawet nastąpi odmocowanie przedmiotu (rys. 5.84b). W ten sposób dochodzi często nie tylko do zniszczenia przedmiotu, ale i do uszkodzenia narzędzia. Trzeba ponadto zwrócić uwagę, że zmiana wymiarów przedmiotu pod wpływem ciepła może spowodować jego odkształcenie. Wad tych nie mają zamocowania elastyczne (rys. 5.85). W przeciwieństwie do poprzedniego sposobu siła zamocowania jest tu zawsze stała lub zmienia się bardzo nieznacznie, nawet gdy przedmiot się ugnie, poruszy lub odkształci cieplnie. Siła zamocowania elastycznego nie zależy od siły robotnika obsługującego, jest możliwość właściwego dobrania jej wartości. Jest to spełnione najczęściej za pomocą uchwytów hydraulicznych lub pneumatycznych. W porównaniu z mocowaniem sztywnym zapewniają one łatwe i szybkie mocowanie, lecz są droższe i wymagają użycia specjalnej instalacji odpowiedniej do rodzaju uchwytu.

a    b

Rys. 5.84. Zamocowanie sztywne:

a)    przedmiot zamocowany,

b)    przedmiot odmocowany

Rys. 5.85. Zamocowanie elastyczne: a) przedmiot zamocowany, b) przedmiot po przesunięciu ponownie zamocowany

Rodzaje zamocowania podano na schemacie przedstawionym na rys. 5.83.

Rys. 5.86. Zamocowanie przedmiotu rezpośrednie za pomocą śruby dociskowej

1. Zamocowania gwintowe mogą być bezpośrednie lub pośrednie. Do mocowania bezpośredniego przedmiotów służą śruby dociskowe (rys. 5.86). Ponieważ śruba taka mocuje punktowo lub na niewielkiej powierzchni, przeto jej czop może uszkodzić powierzchnię przedmiotu. Z tego właśnie powodu podczas mocowania na powierzchniach obrobionych należy stosować tzw. dociski wahliwe. Stopka wahliwa takiego docisku zabezpieczona jest przed spadaniem przez kołek i ma możli-