Jose ColJados Zoriaguino.
> Człowieka ogarnia najgorszy pesymizm; względem przeszłości odczuwa permanentną nostalgię, a w przyszłości widzi jedynie nieszczęsną perspektywę. Poczucie winy za sytuację, w której żyje, i za jej konsekwencje. To tłumaczy, dlaczego czasami idea samobójstwa drąży myśl wysokie? go odsetka osób w depresji. Nie zawsze dochodzą one do tego, że usiłują samobójstwo, lecz nazbyt często przekłada się to na zachowania autodestrukcyjne, które skrywają chęć zniknięcia i śmierci: alkoholizm, nikotynizm; niechęć do przyjmowania pokarmu czy praktykowania sportu, a nawet do podjęcia terapii.
> Relacje emocjonalne osoby w depresji, nawet z jego najbliższymi, są zimne, surowe. Osoba jest niezdolna do okazania czułości czy uczucia. Członkowie rodziny zwykli się żalić, że człowiek w depresji jest w stosunku do nich bar? dziej twardy; nie dostrzegają u niego różnorodnych problemów w relacjach z własną rodziną i innymi ludżmis- .
> I wreszcie, innym centralnym symptomem u osoby depresjf. y mej jest fiksacją; spowolniellęii negatywne;nastawieniffw jej - myśleniu: wszystko jest dla niej smutnej negatywne, stale powraca uczucie bezużyteczności i ogarniającej ją porażki Ponadto osoba depresyjna ma bardzo małą odporność na zmęczenie. Męczy się bardzo łatwo, nawet zajęciami tak łatwymi jak rozmowa w domu, spacer, oglądanie telewizji etc.
[ U dzieci i młodzieży głęboka depresja przedstawią wiele objawów, które występują u osoby dorosłej, lecz przedstawia ponadto charakterystyczny obraz Umiany, specyficzną historię i określone relacje rodzinne,
relacje z otoczeniem i relacje typu biologicznego.
W sposób schematyczny skonkretyzujemy symptomy,
które bardziej precyzyjnieopisują depresję dzieaecai>
> melancholijny nastrój—przejawy smutku, samotności, nie-szczęścja i pesymizmu, zły humor, dziecko łatwo się złości, łatwo płacze, trudno je pocieszyć;
> idee autodeprecjacyjne — uczucia bezużyteczności, niewydolności, brzydoty, poczucie winy, pragnienie śmierci. pokusa samobójstwa;
> zachowania agresywne — trudności w relacjach interpersonalnych, kłótliwość. wrogość, mały szacunek dla autorytetu;
> zaburzenia snu — niespokojny, sen, chwile bezsenności, trudności z przebudzeniem i porannym wstawaniem;
> pogorszenie wyników szkolnych — stałe żale ze strony nauczycieli, słaba koncentracja, słaba pamięć, mniejsze przykładanie się do zajęć klasowych, utrata zwyczajowego zainteresowania dla zajęć szkolnych;
> zmniejszona socjalizacja —izolacją, mniejsze uczestnictwo w życiu grupy, wycofywanie się ze społeczności;
> Adolegliwościsomatyczne—bóle głowy, bóle brzuszne, mię
śniowe, inne dolegliwości i niepokoje o zdrowie, zaburzenia apetytu i/Iub zmiany dotychczasowej wagi;
> utrata zwyczajnej, energii — utrata zainteresowania sportem i rozrywką; zmniejszenie energii z powodu wysiłku fizycznego i/lub umysłowego.
Choć symptomy te wydają się jasne i konkretne,
to jednak problem dziecięcej depresji został dotąd
35 □