,un t> innych (litach l w crniiall. Nic Iw1 mac 1cnl.i |c»i icł wysoki prestiż pixio' w firmach znanych na c alvm zwiecie.
Doświadczenia polskich firm doradztwu personalnego wskazują, że flt1-my zagraniczne 1 rńłnyrh krajów dztuła|ące w Polsce mają odmienne oczekiwania w stosunku do zatrudnionych polskich piacowntków I formułowane przez nich wymagania wobec kandydatów są odmienne. KiUnl się także Ich polityka oceny l awansowania pi acowntków1.
W przedsiębiorstwach międzynarodowych pracownicy mają mniejszy wphw na decyzje przedsiębiorstwa, które podejmowane są za granicą. Słabsza Jest również pozycja związków zawodowych. Istnieje ciągła obawa przed przerzucaniem produkcji przedsiębiorstwa międzynarodowego do innego kraju o tańszej i wydajniejszej sile roboczej, a także w przypadku pogorszenia sle warunków gospodarowania lub niepokojów społecznych
'V przedsiębiorstwach międzynarodowych spotykamy się z wymogami zarządzania multikulturowego. Ma ono pracowników i kontrahentów z różnych krajów i różnych kultur. Zderzają się w nich różne systemy wartości, normy zachowań i obyczajów. Powoduje to. że w takiej samej sytuacji ludzie Inaczej postrzegają rzeczywistość. Inaczej myślą, czują I działają. Okoliczność ta nie może byC przeszkodą w racjonalnym, spójnym działaniu przedsiębiorstwa I jego poszczególnych części. W tym względzie występują dwie sprzeczne tendencje.
Przedstawiciele jednej z nich utrzymują, że zarządzanie powinno mieC charakter kosmopolityczny, a więc powinno byC ukształtowane na tych samych racjonalnych zasadach niezależnie od sytuacji w krajach, w których przedsiębiorstwo działa. Uważają oni. te kultura przcdslęblorstwa-matki powinna być przenoszona na inne przedsiębiorstwa i powinno się dążyć do stworzenia globalnej. Jednolitej kultury wielonarodowego przedsiębiorstwa. Sądzą dalej, że w XXI wieku będzie występowało we wszystkich krajach zarządzanie oparte o zasady uniwersalne I postulują, aby takiego uniwersalnego zarządzania uczyć obecnych studentów. Zwraca się Jednak uwagę, te przy takim jednolitym, kosmopolitycznym zarządzaniu wszystkimi częściami składowymi przedsiębiorstwa międzynarodowego, położonymi w różnych krajach, nieuchronne jest występowanie sprzeczności zasad takiego funkcjonowania przedsiębiorstwa z kulturą narodową 1 regionalną oraz odczucie dominacji obcej kultury.
Przedstawiciele drugiej orientacji uważają, że zarządzanie powinno uwzględniać odmienności kultury narodowej, a nawet opierać się na od-
1■ Calcem. Zagranlanl Inwtslmy i polscy pracownicy, „Rzeczpozpollu1 22. 10.1997